Yıl boyunca çok sayıda tartışmalı konuyla gündeme gelen Radyo ve Televizyon Kurulu’nun (RTÜK) 2020 karnesi, muhalif kanallara yönelik baskıyı bir kez daha ortaya çıkardı.
CHP’li RTÜK Üyesi İlhan Taşcı hazırladığı rapor ile kurumun 2020 yılında verdiği ve ‘veremediği’ cezaları gündeme getirdi. Rapora göre yıl boyunca yandaş kanallara yalnızca 400 bin TL para cezası verilirken muhalif kanallara bunun 25 katına denk düşen 10 milyon TL’lik ceza kesildi. Hakkında 102 bin 500 şikâyet yapılan ATV’ye yalnızca bir kez idari para cezası verildi. RTÜK, aynı dönemde muhalif kanallara 54 kez yaptırım kararı aldı. İlhan Taşcı, “Bu tablo Başkan Ebubekir Şahin’in eseridir. Şahin, Saray’ın ve iktidarın sesi olan kanalları korumayı, eleştirenleri de cezalandırmayı görev olarak görüyor” dedi.
RTÜK’ün koruyup kolladığı kanallar ile cezalandırılan muhalif kanallara ilişkin çarpıcı verilerin yer aldığı rapora göre A Haber, Kanal 7, TV Net, TGRT Haber’le ilgili bir yıl boyunca hiçbir dosya görüşülmedi. ATV’ye verilen 400 bin TL’lik para cezası, beyan ettiği reklam geliri üzerinden hesaplandı. Türkiye’deki televizyonlar arasında en yüksek reklam gelirine sahip kanal olarak ‘ATV’ kayıtlara geçti.
Muhaliflere milyonluk cezalar
BirGün'den Hüseyin Şimşek'in haberine göre, Taşcı’nın raporunda aynı dönemde, TELE 1 hakkında 16 idari para cezası, sekiz gün boyunca iki program durdurma ve bir kez de beş günlüğüne ekran karartma olmak üzere 19 ceza verildiği kaydedildi.
Üst Kurul, Halk TV’ye 12 kez idari para cezası, 10 gün boyunca süren iki program durdurma, bir kez de beş günlüğüne ekran karartma olmak üzere 15 yaptırım kararına imza attı. KRT’ye de bu dönemde üç kez idari para cezası verildi. Fox TV’ye ise RTÜK tarafından dokuz kez idari para cezası verilirken bir kez de ana haber bülteninin durdurulmasına hükmedildi. Eleştirel yayınlar yapan kanallara bir yılda kesilen cezaların toplam tutarı 10 milyon TL’ye ulaştı.
Eleştirmenin bedeli
Raporu hakkında değerlendirmelerde bulunan RTÜK Üyesi İlhan Taşcı, ceza adaletsizliğinin yayıncıları, televizyonlardaki düşünsel çölleşmenin de izleyicileri bıktırdığını vurgulayarak “Üç aşağı beş yukarı benzer içerikleri üreten yayıncılara nasıl olur da RTÜK 1 yıl içerisinde birine göstermelik, nazarlık niyetine 1 ceza keserken ötekilerine 54 ceza keser?” diye sordu. Bu kanallar arasındaki temel farkın sadece iktidarı haberlerinde övenler ile yerenler olduğuna dikkat çeken Taşcı, “RTÜK aracılığıyla verilen mesaj açık: Seni yaşatmayacağım, halkın haber alma hakkına kulak tıkayacağım, iktidarı eleştireni yaşatmayacağım; Saray’ın sesi olanları da koruyup kollayacağım, reklamlara boğacağım. 2020, RTÜK açısından iktidarı eleştirmenin, sorgulamanın ekonomik bedelinin en ağır, haksız, adaletsiz şekilde ödetildiği bir yıl oldu” dedi.
Saray'ı kollamakla geçti
RTÜK’ün ‘şikâyette birinci, cezada ise sonuncu’ olduğunu bildiren Taşcı, şunları söyledi:
“RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin 1 yıl boyunca sadece Saray’ı ve iktidarı, onun medyasını koruyup kollamaya çalışmıştır. Onlar da biliyor ki; verilen reklamlara, sağlanan imkânlara karşın, Saray’ın ve iktidarın kanalları değil, gerçekleri aktarmaya çalışan, özgün kanallar daha çok izleniyor. Yayıncılar, RTÜK yönetiminin tasarlayarak, planlayarak belli kanalları koruyup kollamasından, onlara haksız kazanç sağlama yolunu açmasından ve rekabet ortamını iktidara yakın olanlar lehine bozmasından bıkıp usanmış durumda. Özellikle de kamu kaynakları belli kanallar için seferber edilmiş durumda.”