2017 Nisan-Mayıs ve Haziran aylarına ilişkin BİA Medya Gözlem raporu yayınlandı. Raporda “öldürülen gazeteciler”, “hapisteki gazeteciler”, “saldırı, tehdit ve engellemeler”, “soruşturmalar, açılan-süren davalar, kararlar”, “hakaret, kişilik hakları ve tazminat davaları”, “yasaklamalar, kapatmalar, toplatmalar”, “Anayasa Mahkemesi”, “AİHM” ve “RTÜK” gibi bölümler yer aldı. Muhalif ve Kürt basınından katledilen gazetecilerin davalarına ilişkin gelişmelerin, OHAL öncesi ve sonrası tutuklanan gazetecilerin durumlarının yer aldığı raporda, Temmuz ayında 136 gazetecinin hapsedildiği, 301 gazetecinin çeşitli suçlamalarla toplam 142 ağırlaştırılmış müebbet, 5 müebbet ve 4 bin 259 yıl 10 ay hapis tehdidiyle yüz yüze kaldığının bilgisi paylaşıldı. Raporda aralarında yabancıların da olduğu gazetecin ya sınır dışı edildiği ya da tutuklandığına dikkat çekildi.
Rapora göre, OHAL dönemindeki bu 3 ay boyunca gazeteciler hakkında Türk Ceza Kanunu (TCK) ile Terörle Mücadele Kanunu (TMK) temelinde işlem ve yargılamalar gerçekleştirilirken gazetecilere “silahlı örgüt üyeliği”, “örgüte yardım”, “örgüt propagandası” veya “örgüt kurma”, “darbeye iştirak” veya “devletin bütünlüğü ve ülkenin birliğini hedef alma” suçlamaları yöneltildi.
Sansür ve yasaklamalar tırmandı
Raporda, tırmandırılan sansür ve yasaklamalara ilişkin veriler de paylaşıldı. Buna göre, üç ay içerisinde en az 6 siteye, 47 haber ve yazıya, 3 Twitter mesajına, bir kitap ve bir filme sansür getirildi. En az bir akreditasyon ayrımcılığının yaşandığının ve 46 medya çalışanına ait pasaportların iptal edildiğinin de belirtildiği raporda, ayrıca dünyanın en tanınmış internet ansiklopedisi Wikipedia'nın iki aydır Türkiye’de yasak olduğu vurgulandı.
Cinayet davalarında cezasızlık
Musa Anter, Uğur Mumcu ve Ahmet Taner Kışlalı gibi ‘90'lı yıllarda işlenen cinayet dosyalarında hakim olan cezasızlığa dikkat çekilen raporda Hrant Dink davası, Hürriyet gazetesine yönelik saldırı, Doğan Medya Center'da 15 Temmuz gecesi yaşanan cinayet davalarına ilişkin gelişmelere yer verildi. Raporda üç aylık dönemin olumlu gelişmeleri olarak ise Agos gazetesini siyah çelenk ve mesajla tehdit eden iki kişinin mahkum edilmesi ve Suriyeli gazeteci Naji El Jerf’in Antep’te Aralık 2015’te öldürülmesi dahil birçok eylemden sorumlu tutulan bir sanığın da ağır şekilde cezalandırılması sıralandı. Raporda ayrıca saldırıya uğrayan gazetecilere de yer verildi.
RTÜK'ten toplam 6 milyon 840 bin 052 TL para cezası
Basına yönelik baskılar da raporda yer aldı. Raporda dört gazeteci ve medya çalışanının işten çıkmak zorunda bırakıldığının belirtildiği raporda, Penguen mizah dergisi ve El Cezire Türk’ün yayınlarına son verildiği de belirtildi. Radyo Televizyon Üst Kurulu'nun (RTÜK), Nisan-Mayıs-Haziran 2017 döneminde haber, film ve program yayınlarından dolayı TV kuruluşlarına 30 para cezası, 11 uyarı cezası, radyo kuruluşlarına da 8 para cezası, 3 uyarı cezası uygulandığının belirtildiği raporda kurulun, Radyo ve TV’lere toplam 6 milyon 840 bin 052 TL idari para cezası verdiği ifade edildi.
