TL'nin döviz karşısındaki kayıpları, sermaye ve AKP iktidarı tarafından “Ekonomimize savaş açıldı” çarpıtmalarıyla karşılanıyor. Aynı zamanda da ABD ve dolarla savaş halindeymiş algısı yaratılarak “yerli ve milli” yalanıyla işçi ve emekçilerin önyargılarına yaslanmaya çalışılıyor. Tüm bu çarpıtmalara karşın, sermaye devletini ve AKP şeflerini kendi döviz ihtiyaçlarını karşılamak telaşı almış durumda.
Erdoğan'ın sermayeye tehdit görüntüsüyle “dövizleri bankalardan almayın” söylemleri ve ardından oluşan tedirginlik, cumhurbaşkanlığının bu yöndeki itirafıyla ortaya serildi. TL'deki kayıpları önlemek adına AKP şefleri “döviz mevduatlarına el konulmayacak” açıklamaları yaparken, kendi manipülasyonlarını bir kenara bırakıp ekonomiyle ilgili haberlere yönelik polisi devreye soktu.
TL'nin döviz karşısındaki tarihi kayıplarına karşı alınabilecek kurun sabitlenmesi yönündeki temel bir önlemin sermaye ve AKP'de yarattığı kaygı ve telaş, “yerli ve milli” söylemlerinin içi boş yalanlar olmaktan öteye gidemediğini de bir kez daha su yüzüne çıkarmış oldu.
Erdoğan'ın tehdidi döviz telaşını büyüttü
Dün Trabzon'da “Ekonomimize operasyon yapılıyor” demagojisini sürdüren AKP şefi Erdoğan, buna karşı “milleti ayakta tutacaklarını” öne sürdüğü sanayicilere seslendi. Sermayedarlar döviz krizinin faturasını fabrikalarında işçilere keserken “bankalardan döviz alma yoluna gitmeyin” diyerek sermayedarlara seslenen Erdoğan “Aksi takdirde B ve C planlarımızı devreye sokarız” ifadeleriyle 'gözdağı' verdi.
Erdoğan'ın açıklaması piyasalarda “sermayenin dövizine müdahale edilecek” tedirginliğini arttırırken, Asya piyasalarında bugünün ilk açılışıyla birlikte TL yeni haftayı yine kayıplarla açtı.
Cumhurbaşkanlığı daha da tedirgin: “Ülkemizden döviz kaçmasın”
Erdoğan'ın açıklamalarının “sermayeye tehdit” olarak yorumlanması ve “sermayedarların bankalardaki dövizlerine el konacağı” iddialarının gündeme gelmesi AKP iktidarını daha çok tedirgin etti. Cumhurbaşkanlığı “Mevduatlara asla el konmayacak” başlığıyla açıklama yaparken, bu tartışmaların “algı operasyonu” ve “ekonomik savaşın bir parçası” olduğu demagojisi öne sürüldü.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun tarafından yapılan açıklamada, Erdoğan'ın dövize el koyacağına dair bir ifade kullanmadığı hatırlatılarak “Cumhurbaşkanımız B ve C senaryolarının detaylarını açıklamadı” denildi. Bununla birlikte, esas telaşın dövizin kaçışını önlemek olduğu “Ülkemizden döviz kaçışını engellemeye dönük bir uyarı mahiyeti taşımaktadır” ifadeleriyle dile getirildi.
Cumhurbaşkanlığı'nın yanı sıra “Yeni Ekonomi Yaklaşımı” sermayenin kaygılarını gidermekte etkili olamayan Berat Albayrak da Twitter'dan “Mevduatlara el konulmayacak. Hesaplardaki dövizler TL'ye döndürülmeyecek” paylaşımında bulundu.
Manipülasyoncular “manipülasyon”u denetleyecek
Türkiye kapitalizminin krizini manipülasyon ve demagojilerle yönetmeye çalışan AKP şeflerinin telaşları “yalan ve manipülasyonla hukuki mücadele” adımlarıyla da ortaya serildi. “Mevduatlara el konmayacak” açıklamalarını devamındaki “yalanla hukuki mücadele” söylemlerini MASAK'ın adımı tamamladı.
Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) tarafından, mevduatlara el konacağı, dövizlerin devlet eliyle TL'ye çevrileceği ve dalgalı kur sisteminden sabit kur sistemine geçileceği iddialı haberlerle ilgili inceleme başlatıldığı açıklandı.
Döviz mevduatları düşüşte
AKP iktidarının bu kaygısının başında ise döviz mevduatlarının yılbaşından bu yana gösterdiği düşüş eğilimi geliyor. Yastık altı dövizleri piyasaya sunulmazken, bankalardaki mevduatlar da yılbaşından bu yana geriliyor. 10 Ağustos krizi öncesindeki düşüşler de dikkat çekiyor.
Merkez Bankası'nın verilerine göre, bireysel döviz mevduatları yılbaşından beri 5,6 milyar dolara yakın düştü. Aynı dönemde kurumsal hesaplarda ise 1 milyar dolarlık azalma oldu. 3 Ağustos günü biten hafta, yurtiçi hesapların yabancı para varlıklarında ise 2,2 milyar dolarlık gerileme yaşanırken, altın vb. değerli madenler ve yabancı para mevduatları 158,6 milyar dolara geriledi. Düşüşün 1,4 milyar doları kurumsal hesaplardan, 745 milyon doları bireysel hesaplardan yaşandı.
