Sermayenin demir yumruğu Erdoğan ve AKP’si “kriz yok” demagojilerine başvursa da, manipülasyonla “ekonomi dengeleniyor” görüntüsü vermeye çalışsa da, Türkiye kapitalizminin krizi ekonomik göstergelere yansımaya devam ediyor.

Önceki gün Merkez Bankası Başkanı Murat Çetinkaya, enflasyon raporunu açıklamış ve krize dair itiraflarda bulunmuştu. Yıl sonu enflasyon beklentilerinin yükseltilmesinin yanı sıra üretimdeki yavaşlama eğilimine ve dış ticaretteki kriz yansımalarına dikkat çekilmişti. Bugünse Ticaret Bakanlığı’nın açıkladığı Ekim ayı dış ticaret verileri, krizin etkilerini gözler önüne serdi.

Dış ticaret daraldı, ithalat dibe vurdu

Ekim ayı dış ticaret verileri “Türkiye tarihinin en yüksek ihracatı” diye sunulurken sermaye devletinin ‘kurnazlık’ çabası da dışavurdu. Bu sözde “rekor”da etkisi bulunan, TL’nin kayıplarıyla birlikte dövizde kırılan tarihi rekor gözardı edildi. Tam da TL’nin döviz karşısındaki kayıpları sayesinde, aylık ihracat 15,73 milyar dolara ulaşarak değer bazında “rekor” kırmış oldu.

Öte yandan, krizin etkisi hem ithalattaki düşüş, hem de dış ticaret hacmindeki daralmayla gözler önüne serildi. İthalata bağımlı Türkiye kapitalizmi “yeni tercihler” ya da üretimde köklü dönüşüm kaydedildiğinden dolayı değil, fakat -Merkez Bankası’nın da itiraf ettiği gibi- üretimdeki yavaşlamanın etkisiyle ithalatta ciddi düşüş kaydetti. Ekim ayında ithalatta yüzde 23,5’lik düşüş yaşandı. İthalat ve ihracat toplamından oluşan dış ticaret hacmi de yüzde 9,1 azaldı.

Sanayi üretimi belini doğrultamıyor

İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) açıkladığı imalat PMI verisi de Ekim ayında, üretimin gidişatına dair eşik olan 50’nin altındaki seyrini sürdürdü. Bugün İSO tarafından açıklanan PMI verisi 44,3 olarak açıklandı. Önceki ay imalat PMI’ı 42,7 seviyesinde olmuştu.

Endeksin 50’nin altında olması sektörde kötü gidişatın sürmesi anlamına geliyor. Buna karşın PMI verisinin önceki aya kıyasla artması sermayedarlar tarafından “umutlu” olarak değerlendirildi. Açıklamaya dair demeç veren IHS Markit Direktör Yardımcısı Andrew Harker, “en kötünün geride kalmış olabileceği” iddiasında bulundu.

Ekim ayında yıllık enflasyon rekoru tazelenecek

İstanbul Ticaret Odası, kentteki Ekim ayı enflasyon verilerini bugün açıkladı. Ülke genelinin tüketici fiyat endeksinin (TÜFE) aylık artışı konusunda öncü veri olarak kabul edilen İstanbul’un aylık enflasyonu açıklandı. Buna göre perakende ürünlerinde fiyatlar aylık yüzde 3,47 arttı.

5 Kasım’da açıklanacak TÜFE’nin aylık artışının da aynı oranda olması durumunda Ekim ayında yıllık enflasyon yüzde 28’i bulacak. Eylül ayında yıllık enflasyon yüzde 24,52’ye çıkarak 15 yıldaki en yüksek seviyesine ulaşmıştı. Şu haliyle İstanbul enflasyonu, bu rekorun tazeleneceğine işaret ediyor.