“Türkiye Yayıncılar Birliği 2022 yılı kitap pazarı raporu” yayımlandı. Rapora göre yayımcılık sektörü kitap üretiminde 7 yıl öncesine geriledi.
Dünyada yaşanan kağıt krizi ve ülkede yaşanan döviz kurunun sektörü darboğaza soktuğuna dikkat çekilen raporda şunlar ifade edildi:
“Küresel selüloz fiyatlarının ve ithal edilen kağıdın navlun bedelinin artması, kağıtta dışa bağımlı oluşumuzu bize bir kez daha hatırlatmıştır. İthal edilen birinci hamur ve kitap kapağı kağıtlarında yüzde 200’lere, kitap kağıdında yüzde 30-35’e varan, kuşe kağıtlarda yüzde 100’ü aşan döviz bazında yaşanan fiyat artışları sektörümüzü büyük bir krize sokmuştur.”
Rapora göre, bağımsız yayımcılık sektörü 2021 yılını 438 milyon 679 bin 864 adet kitap üretimi ile tamamlamıştı. 2022 yılını ise 380 milyon 296 bin 402 adet ile tamamladı. 2022 yılında bir önceki yıla göre 58.3 milyon adet, oransal olarak yüzde 13.3 küçülme gerçekleşti. Sektörün son on yılında ilk kez yaşadığı bu küçülme ile kitap üretimi 2015 yılı seviyesine gerilemiş oldu.
2022 yılında yayımlanan kitapların yüzde 19.4’ünü yetişkin araştırma, inceleme kitapları, yaklaşık yüzde 9’unu yetişkin edebiyat sanat kitapları, yüzde 12.1’ini çocuk ve gençlik kitapları, yaklaşık yüzde 8.7’sini inanç kitapları, yaklaşık yüzde 1.4’ünü akademik yayımlar, yüzde 1.5’ini ithal yayımlar ve yüzde 47.9’unu eğitim alanındaki kitaplar oluşturdu. Araştırma-inceleme alanı 73 milyon 844 bin 863, edebiyat-sanat kitapları 34 milyon 299 bin 328, çocuk ve ilk gençlik kitapları 46 milyon 048 bin 282 adet üretildi. Kültür yayımcılığının toplam üretimi 154 milyon 192 bin 473 adet oldu. Kültür yayımlarının toplam oranı ise tüm sektörde yüzde 40.55.
2022 yılı çevrim içi satış rakamlarına göre, toplam satışların yüzde 23’ü çevrim içinde gerçekleşti. Bu oran 2021 yılında yüzde 21.7 olarak gerçekleşmişti. Türlere göre kırılımlarına bakıldığında ise en yüksek oranın kültür yayımlarında olduğu görülmekte. Kültür yayımlarının yüzde 49.95’i çevrim içi satışlarda yapıldı. Neredeyse iki kültür kitabından biri çevrim içinde satılıyor. Ayrıca 2022 yılında sesli kitap satışları ve dijital veri tabanı aboneliklerinde 2021 yılına göre yüzde 55.63 oranında artış yaşandı.
“ISBN alımı düşüşe geçti”
Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı ISBN Ajansından alınan bilgilere göre, 2022 yılında toplam 83 bin 653 eser ISBN aldı. Bunların içerisinde 69 bin 211’i basılı kitap, 559’u sesli kitap (çevrim içi/çevrim dışı) ve 13 bin 623’ü e-kitap (çevrim içi/çevrim dışı) oldu. Son 10 yıl incelendiğinde ise, ISBN alımında 2022’ye kadar seyreden artış, düşüşe geçtiği görüldü.
Ayrıca 2022 yılında Türkiye yayımcılık perakende pazarının büyüklüğü 17 milyon 742 TL oldu. 2022 yılında, 2021 yılına göre enflasyondan arındırılmamış cari fiyatlarla yüzde 83.68 artış yaşandı. Döviz bazında değerlendirildiğinde ise, sektörde 2021 yılına göre yüzde 17.57’lik bir gerileme yaşandı.
