DİSK Emekli-Sen, İstanbul, Ankara, Antalya, Adana, Samsun, Dersim, Van, Manisa ve Kayseri'de “Kaynak var, niyet yok!” şiarıyla eylemler gerçekleştirdi.
Eylemlerde okunan ortak açıklamada emeklilerin “Kaynak var, niyet yok” demek için sokakta olduğu vurgulanarak şunlar ifade edildi:
“Ekonomi büyürken emekliyi yoksullaştıranlara karşı buradayız. Emekliye milli gelirden pay verilmemesine; istatistik uydurma kurumu tarafından açıklanan ve ertesi gün eskiyen enflasyon oranlarında yapılan sözde zamlara karşı buradayız. Emeklilere yönelik hayata geçirilen ya da geçirilmeyen politikaların hangi tercihin, hangi aklın ürünü olduğunu gördüğümüz için buradayız.”
“Türkiye’de ortalama emekli aylığı Avrupa ülkelerinin 6’da 1’i!”
İstanbul'da Cevahir AVM önünde yapılan eylemde Avrupa ve Türkiye'de emeklilerin durumuna ilişkin hazırlanan rapor açıklandı. Raporu paylaşan Arzu Çerkezoğlu emeklilerin açlık sınırına mahkûm edilmesinin tesadüf olmadığını AKP iktidarının bilinçli tercihi olduğunu vurguladı.
Avrupa ve Türkiye'de emeklilerin durumuna ilişkin açıklanan ve DİSK-AR tarafından hazırlanan raporda şu veriler yer aldı:
“*Türkiye'de ortalama emekli aylığı merkez Avrupa ülkelerinin 6'da biri: Ortalama emekli aylığı İspanya'da bin 417, Fransa'da bin 485, Almanya'da bin 552, İtalya'da bin 582, Belçika'da bin 717, Hollanda'da 2 bin 003 avro iken Türkiye'de 237 avro!
*Avro cinsinden emekli aylığı Türkiye'de 2012 ve 2021 arasında yüzde 33,6 azaldı.
*Avrupa'da Türkiye'den daha düşük aylığına sahip ülke sayısı 2012'de 9 iken 2021'de 1'dir.
*Avrupa'da 2012'de Türkiye'den daha düşük yaşlılık aylığına sahip 11 ülke varken 2023'te yalnızca 2 ülke vardır.
*2012'de 447 avro olan Türkiye'de ortalama yaşlılık aylığı, 2021'de yüzde 37,2 gerileyerek 281 avroya düştü.
*Emekli aylıklarına Türkiye'de Avrupa'nın yarısından daha az kaynak ayrılıyor: Emekli ödemelerinin GSYH'ye oranı AB-27 ortalamasında yüzde 9,5 iken Türkiye'de yüzde 4,1'dir.
*Türkiye'de aktif/pasif oranının çok düşük olduğu iddiası doğru değildir: 2021 itibarıyla Avrupa ülkelerinde aktif/pasif oranı ortalama 1,6 iken Türkiye'de bu oran 1,9'dur.
*2002 yılında Türkiye'de ortalama emekli ve hak sahibi aylık ve geliri asgari ücretin yüzde 22 fazlası iken 2023'te yüzde 26 altına düştü.
*2002'de ortalama emekli aylığının kişi başına GSYH'ye oranı yüzde 46,4 iken 2024'te yüzde 27,7'ye geriledi.
*2002 yılında yüzde 36,6 olan çalışan veya iş arayan emeklilerin oranı Aralık 2023'te yüzde 55,3'e yükseldi.
*Bütçede emeklilerin payı düşüyor: 2008-2024 arasında SGK'ye yapılan bütçe transferlerinin oranı 5,2 puan azaldı.
*SGK'de emekliler için yeterince kaynak var: Prim gelirlerinin emekli aylıklarını ve sağlık ödemelerini karşılama oranı 2002'de yüzde 61 iken 2023'te yüzde 76,4'e yükseldi.”