Expression Interrupted Platformu tarafından hazırlanan “İfade ve Basın Özgürlüğü Gündemi” raporlarının 10’uncusu yayımlandı.

Rapor, 2024 yılının Nisan, Mayıs ve Haziran aylarını kapsıyor. Rapora göre:

“Üç aylık dönemde ilk derece mahkemelerinde toplamda 192 gazetecinin yargılandığı 101 ayrı dava görüldü. Bu davaların 24’ü karara bağlandı. Sonuçlanan davalarda 17 gazeteci haklarındaki suçlamalardan beraat ederken, 12 gazeteci hakkındaki ceza veya tazminat davalarında mahkûmiyet kararı verildi. Sekiz gazeteci toplamda 25 yıl 6 ay 15 gün hapis cezasına, beş gazeteci ise toplam 62 bin 500 TL tazminat ödemeye mahkûm edildi.

Bu dönemde, gazetecilere açılmış en az 10 davada ilk duruşma görüldü. Gazeteci Furkan Karabay’ın 2023 yılının Aralık ayında tutuklandığı ve 10 gün sonra tahliye edildiği soruşturma neticesinde hakkında açılan dava bu dönemde görülmeye başlanan davalardan biriydi. Son dönemde en çok yargı baskısına maruz kalan gazetecilerden biri olan Karabay, raporun kapsadığı dönemde tam 11 ayrı davada yargılandı. Bunlardan ikisinde Karabay hakkında mahkûmiyet, birinde ise beraat kararı verildi.”

Bu dönemde görülen davalarda gazeteciler en çok “terör örgütü propagandası”, “hakaret” ve “örgüt üyeliği” suçlamalarıyla yargılandı. En sık yöneltilen suçlama, 25 ayrı davada kullanılan “terör örgütü propagandası yapmak” (TMK 7/2) oldu.

Yılın ikinci çeyreğinde özellikle yerel medyada gazeteciler yargı baskısı, polis şiddeti ve tehditlere ek olarak ekonomik zorluklarla da mücadele etmeye devam etti. Bu dönemde Resmî Gazete’de yayımlanan tasarruf genelgesi kapsamında kamu kurum ve kuruluşlarına getirilen gazete alım ve abonelik yasağı nedeniyle 31 Mayıs 2024 itibarıyla üç ilde toplam dokuz gazete basımını durdurdu.

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) ve Basın İlan Kurumu (BİK) 2024 yılının ikinci çeyreğinde de muhalif medya kuruluşları üzerinde baskı unsuru olmayı sürdürdü. RTÜK bu dönemde Now TV, Tele 1 ve Açık Radyo’ya yayınlarda sunucu veya program konuklarının kullandığı ifadeleri gerekçe göstererek toplamda 15 milyon 640 bin 682 TL tutarında idari para cezası kesti. Üst Kurul, Açık Radyo’ya ise 24 Nisan tarihli “Açık Gazete” adlı programda kullanılan “Ermeni soykırımı anması” ifadesini gerekçe göstererek ayrıca beş kez program durdurma cezası verdi.