Galataport ihalesi geçtiğimiz günlerde yenilendi. 2005 yılında yapılan ilk ihalede 3.5 milyar Euro’luk fiyatın önceki gün gerçekleşen ihalede 702 milyon dolara düşmesi üzerine başlayan eleştirilere neden oldu. Bugün eleştiriler üzerine Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİS) tarafından Radikal’e açıklama geldi. Yapılan açıklamada iki ihalenin teknik usüllerindeki 6 fark belirtilerek fiyat arasındaki değişim gerekçelendiriliyor. İki ihale arasındaki teknik farklar ne olursa olsun Galataport projesi sermayeye peşkeş düzenlemesi olmaya devam ediyor. Sermaye hükümeti AKP’nin 2005 yılında gelen tepkiler karşısında rafa kaldırdığı proje bir kez daha ihaleye çıkarıldı. Fakat ilk ihaleden yansıyanlar dahi AKP’nin peşkeşini tüm açıklığıyla yansıtıyor.
2005 ihalesindeki ödeme planına göre 2015'e kadar yani ilk 10 yılda sadece 36.6 milyon Euro’luk ödeme yapılacaktı. İlk 3 yılın ödemesi ise sadece 875 biner Euro’dan oluşuyordu. İhaleyi kazanan Mehmet Kutman-Sami Ofer ikilisinin ödemelerinde yoğunluk son 9 yıldaydı. 40'ncı yıla gelindiğinde (inşaat süreci hariç) kurulacak tesisleri 37 yıldır işleten grup, bu dönemde yıllık 153 milyon Euro'ya ulaşan taksitleri 49. yılın sonunda 346.3 milyon Euro ile tamamlayacaktı Bu da kaba hesapla Galataport projesini alan ikilinin inşaat süresi düştükten sonra 11 Milyar dolar kazanacağı anlamına geliyordu.
Gelen tepkilerin üzerine ihale kapatılmıştı. Şimdi üzerinden süre geçmesini bekleyen, inşaat alanında daralmaya giden AKP şefleri böylece rant projesine hayat vermeye çalışıyor.
Radikal’e sunulan ÖİB yetkililerinin verdiği bilgilere göre iki ihale arasındaki farklar şöyle:
1- İhale yöntemleri: 2005 yılında yapılan ihalede yap-işlet-devret yöntemi belirlenmişti, önceki günkü ihalenin yöntemi ise işletme hakkı devri oldu.
2- Süre: İlk ihalede süre 49 yıl iken, son ihalede bu süre 30 yıla indi.
3- Ödeme koşulları: 2005 yılında gerçekleşen ihalede verilen en yüksek teklife göre ilk 5 yılda ihale bedelinin yüzde 1.85’i, 10. yılda ise yüzde 2.58’i, 20. yılda yüzde 15.51’i, 30. yılda yüzde 24.79’u, 40. yılda ise yüzde 50.53’ü ödenecekti. Doğuş Grubu ’nun kazandığı ihalede ise teklifler peşin esasına bağlı olarak alındı. Vadeli ödeme seçeneğinde ise yüzde 20 peşin, 2 yıl anapara ödemesiz, libor artı 2.5 vade farklı ödeme dikkate alındı. Bu seçenekte bakiye dört eşit taksitte ve libort artı 2.5 vade farkı ile birlikte ödenecek.
4- Taşınmazlar: Kutman-Ofer ikilisinin kazandığı ilk ihalede, kazanan grup tapuda üst hakkı tesis edebiliyordu. Buna göre, kazanan grup taşınmazlar üzerinde ipotek tesis edebiliyordu. Bu kolaylık son ihalede kaldırıldı.
5- Yatırım şartı: 2005 yılındaki ihaleye, Koruma Kurulu tarafından onaylanan projenin uygulanması zorunluluğu getirilmişti. Önceki günkü ihalede ise bu durum da değişti. Buna göre geliştirilecek proje için Koruma Kurulu’nun onayının alınması şartı getirilirken, getirilen diğer şartlar da “10 metre genişliğinde kazıklı rıhtım yapılması ve tecilli binaların restorasyonu” oldu.
6- Yapılaşma koşulları: İlk ihaledeki emsal 2, binaların yüksekliği 30.5 metre; toplam inşaat alanı da 202 bin 415 metrekare olarak belirlenmişti. Bu koşulların tamamı değişti. Emsal 1.5’e çekilirken, binaların yüksekliği 12.5, 15.5 ve 18.5 metre olarak tespit edildi. Toplam inşaat alanı da 129 bin 365 metrekareye düştü.
