Avrupa Komisyonu, ‘Türkiye 2018 Raporu’nda insan haklarının, düşünce ve örgütlenme özgürlüğünün korunması başlığı başta olmak üzere, hukuk, ekonomi alanlarında Türkiye’nin AB’den uzaklaştığı değerlendirmesinde bulundu.
Avrupa Parlamentosu’nun Türkiye’nin üyelik müzakerelerinin askıya alınması ‘tavsiye kararı’na rağmen raporda, üyelik müzakerelerinin seyrine dair herhangi bir yorum yer almadı. Öte yandan, rapor açıklanmadan önce basında yer alan, “raporda FETÖ’nün tanındığı” iddiasının doğru olmadığı, raporda “Gülen hareketi” tanımlamasının kullanılmaya devam ettiği de göze çarptı.
Dün açıklanan raporun basın bildirisi olarak sunulan özet bölümü, darbe girişiminin ardından ilan edilen OHAL’in devam ettiğine değinilerek başlarken, yaygın ihraçların, tutuklamaların endişeleri büyüttüğü ifade edilerek “gecikmeden OHAL kaldırılmalı” çağrısı yapıldı. OHAL rejiminde hayata geçirilen hukuksuzlukların eleştirildiği bildirinin devamında, 16 Nisan 2017 referandumuyla başkanlık sisteminin taşıdığı eksikliklere de vurgu yapıldı.
“Yolsuzlukla mücadelede hiç ilerleme kaydedilmediği” ifade edilen raporda “organize suçlarla mücadelede biraz ilerleme kaydedildiği” belirtilerek, “terörün finansmanına yönelik uygulamalar” konusunda yeterli adım atılmadığı üzerinde duruldu. Bunlara karşın, mültecilerle ilgili büyük ilerleme kaydedildiği ve Mart 2016 AB-Türkiye anlaşmasına bağlı kalındığı ifade edilerek, “vize serbestisi” konusunda görüşmelerin devam edeceği belirtildi.
Öte yandan Avrupa Komisyonu’nun Mart ayında Ege Denizi ve Akdeniz’deki “yasadışı faaliyetleri dolayısıyla Türkiye’yi uyardığı” hatırlatılan raporda, AB üyesi komşu ülkelerle ilişkilerini düzeltmesi ve uluslararası yasalara uyması gerektiğine dikkat çekildi.
Raporda, ekonomi alanında da yüksek cari açık ve enflasyon ile TL’deki değer kaybına değinilerek “Yüksek büyüme belirgin makroekonomik dengesizliklerle birlikte gerçekleşti” denildi. Ekonominin dış sermaye girişlerine bağımlılığına ve dış şoklara açık olduğuna dikkat çekilirken kayıt dışılığın belirleyici bir özellik olmaya devam ettiğine işaret edildi.
“Devletin politik rakiplerini, iş insanlarını ve şirketleri hedef alan eylemleri iş ortamına zarar veriyor” ifadelerinin kullanıldığı raporda, ekonominin AB pazarlarına entegrasyonu konusunda doğalgaz piyasaları ve Ar-Ge harcamaları başta olmak üzere bazı ilerlemeler kaydedildiği belirtildi. Buna karşın eğitim alanındaki belirgin sorunların hâlâ devam ettiğinin altı çizildi.