TL’nin döviz karşısındaki değer kayıpları sonrasında “TL ile ticaret” vurguları yapan AKP iktidarının bu söylemlerinin içinin boş olduğu ortaya çıktı. “Dış ticarette TL kullanımı artıyor” diyen hükümet sözcülerinin iddiasının aksine dış ticarette TL’nin payı yarı yarıya azalırken dövizin payı arttı.

Cumhuriyet’ten Emre Deveci’nin haberine göre, geçen yıl toplam ihracat içinde yüzde 8,88 olan TL kullanımı, bu yılın 10 ayında yüzde 4,53’e geriledi. Aynı dönemde dolar kullanımı yüzde 39,58’den yüzde 41,67’ye, Avro kullanımı yüzde 47,81’den yüzde 49,95’e yükseldi. İthalatta ise geçen yıl yüzde 7,58 olan TL kullanımı, bu yılın ilk 10 ayında yüzde 5,19’a geriledi. Aynı dönemde dolar kullanımı yüzde 58,15’ten yüzde 60,91’e, Avro kullanımı ise yüzde 32,34’ten yüzde 32,51’e yükseldi.

2018’in 10 ayında yapılan 138,6 milyar dolarlık ihracatın sadece 6,2 milyar dolarlık kısmı TL ile yapıldı. Geçen senenin aynı döneminde 128,9 milyar dolar olan toplam ihracat rakamı içinde TL kullanılan kısım 12,2 milyar dolardı. 2018’de toplam ihracatın 69,2 milyar dolarlık kısmı Avro, 57,7 milyar dolarlık kısmı dolar ile yapıldı.

TL ile fiyatlama zor, kullanımı azaltıyor

Geçen yıl 390,7 milyar dolar olan toplam dış ticaret içinde TL’nin payı yüzde 8,10 iken, bu senenin 10 ayında 328,9 milyar dolarlık toplam dış ticaret içinde TL’nin payı yüzde 4,91’e geriledi. 2018’in 10 ayında 190,3 milyar dolarlık ithalatın sadece 9.8 milyar dolarlık kısmı TL ile yapıldı. Geçen senenin tamamında 233.7 milyar dolarlık ithalatın 17.7 milyar dolarlık kısmı TL ile yapılmıştı.

Hükümet, ABD ile yaşanan Rahip Brunson krizinde dış ticarette dolar yerine TL kullanımının artırılacağını ilan etti ancak orta ve uzun vadede sürekli değer kaybetmesi ve büyük dalgalanmalar yaşaması TL ile fiyatlama ve maliyet hesaplamasını çok zorlaştırıyor. Bu da dış ticarette zaten kısıtlı olan TL kullanımını daha da azaltıyor.