Rus Devlet Başkanı Putin ile Japonya Başbakanı Shinzo Abe, 22 Ocak 2019’da, Rusya’nın başkenti Moskova’da “barış görüşmeleri” için bir araya geldiler. Görüşme, Pasifik Okyanusu’nda bulunan Kuril Adaları üzerine olsa da, her iki ülke önden bu yönde bir açıklama yapmaktan kaçındı. Putin “kolay bir görüşme olmayacak” derken, Shinzo Abe ise “çözülmesi zor bir görevle” karşı karşıya olduklarını belirterek görüşme öncesinde sonucu açıklamış oldu.

Japonlar İkinci Dünya Savaşı öncesinde, söz konusu adalardan biri olan Yujno-Kurilsk’de, pek de masum olmayan sebeplerle hava alanı inşa etmişlerdi. Emperyalist savaşta bu hava alanı Sovyetler Birliği’ne karşı saldırı üssü olarak kullanıldı. Bu nedenle 1945 yılında bu adalar Sovyetler Birliği tarafından ele geçirildi. 

1951 yılında Japonya Kuril Adaları’ndan feragat ettiğini duyursa da, kısa süre sonra adalara yeniden talip oldu. O günden bu yana Kuril Adaları dönem dönem iki devlet arasında krize neden olmaktadır.

1956’da Sovyetler Birliği, askeri üs kurulmaması kaydı ile adaları Japonya’ya vermeyi kabul etse de, Japonya ABD’nin basıncıyla bu şartı kabul etmediği için anlaşmaya varılamadı.          

Geçtiğimiz yılın Kasım ayında yapılan toplantıda, Rusya ve Japonya beklenmedik bir şekilde müzakereleri hızlandırmak için adım attılar.

Putin, Kuril Adaları’ndan ikisinin iadesi için 1956 Deklarasyonu’na bağlı kalacaklarını duyurdu. Putin ile Shinzo Abe 22 Ocak 2019’da Moskova’da müzakere masasına oturdular. Japonya’nın iç politik nedenlerle anlaşmadan yana olmasına rağmen, anlaşma sağlanamadı. 

Görüşmenin ardından yapılan açıklamada Putin şunları söyledi: “İki ülke arasında bir barış anlaşmasına varılması için yoğun çaba sarf ediyoruz. Buradaki amaç, halklarımızın da destek vereceği Rusya ve Japonya arasındaki ilişkileri daha da geliştirecek bir anlaşmaya varmak.”

Japonya Başbakanı Shinzo Abe ise, “Rusya ile Kuril Adalarında ortak ekonomik faaliyetlerimizi güçlendireceğiz, iki ülke arasında askeri alandaki işbirliğini de geliştireceğiz. Japonya ve Sovyetler Birliği’nin 1956’da imzaladığı deklarasyonu temel alan bir barış anlaşması için müzakereleri hızlandırarak devam ettireceğiz. Bu konuda Şubat 2019’da bakanlar düzeyinde görüşmelerimiz olacak” şeklinde konuştu. 

Görüşme sonrası yapılan açıklamaya iyimserlik havası hâkim olsa da, Kuril Adaları çekişmesi kolay çözüleceğe benzemiyor. Çünkü her iki emperyalist güç de sorunun çözümünden ziyade yayılmacı emellerle ilgililer.