NATO bombardımanıyla Muammer Kaddafi yönetiminin devrilmesinden sonra Libya’da oluşan kaos ortamı devam ediyor. Silahlı çeteler, kabileler, El Kaide uzantıları ve kukla yönetim arasında yaşanan çatışmalar farklı kentlerde cereyan ediyor. Fakat başkent Trablusgarp ve ikinci büyük kent Bingazi dışındaki kentlerde yaşanan olaylar basında pek yer bulamıyor. Son dönemde çatışmaların bu iki kente belirgin hale gelmesi, Libya’da devam eden çeteler savaşının şiddetlendiğini gözler önüne serdi.
İki bakanlığın kuşatılması…
60 bin Libyalı’yı katlederek Kaddafi’yi devirdikten sonra emperyalistler, göstermelik bir seçimle işbirlikçi kuklaları yönetime yerleştirdiler. Ancak kukla yönetim, Kaddafi yönetimine karşı NATO tetikçiliği yapan tüm tarafları memnun etmeyi başaramadı. Bu da, NATO şemsiyesi altında Kaddafi’ye karşı birleşen gerici güçler arasındaki iktidar ve rant kavgasını şiddetlendirdi.
Geçen hafta ağır silahlarla donanmış güçler, Dışişleri Bakanlığı ile Maliye Bakanlığı binalarını günlerce kuşatma altında tuttular. Başbakan dahil bazı üst düzey görevlilerin istifa etmesini isteyen silahlı çeteler, başkent Trablusgarp’ın göbeğinde günlerce süren kuşatmayı, ancak yapılan protesto gösterilerinin ardından kaldırdılar.
Kolluk kuvvetleri, kukla yönetimin güçsüzlüğünü açığa çıkartan ve utanç verici bir duruma düşmesine yol açan silahlı kuşatma eylemine saldırmayı göze alamadılar. Silahlı gruplarla pazarlık yapan yönetim, altından kalkamayacağı talepleri kabul etmedi ama kuşatmayı yarabilecek güçten yoksun olduğunu gösterdi. Yaklaşık bir hafta süren kuşatma kaldırılsa da bu gerici güçler arasındaki iktidar ve rant kavgası devam ediyor.
Bingazi savaş alanı
Trablusgarp’ta iki bakanlık silahlı çeteler tarafından kuşatma altında tutulurken, Bingazi’de peş peşe bombalar patlatıldı. Son günlerde beş polis merkezi silahlı saldırıya maruz kalırken, önceki gün patlayıcı dolu araçların havaya uçurulması ile gerçekleştirilen iki saldırıda, çoğu çocuk 20’yi aşkın kişi hayatını kaybetti. Vahşi saldırıda yaralananların sayısının ise 30’dan fazla olduğu bildirildi. İlk patlama büyük bir hastanenin yakınında, ikincisi ise kentin büyük caddelerinden birinde gerçekleşti.
Saldırıları önlemekte aciz kalan kukla yönetim, polis merkezlerinin bir kısmını boşaltmakla yetindi. Bunu fırsat bilen çeteler ise daha da pervasızlaşmış görünüyor.
Yoğunlaşan olayları değerlendiren siyasi analizciler, Libya’nın ikinci büyük kenti Bingazi’de ciddi bir otorite boşluğu olduğunu, kolluk kuvvetlerinin duruma hakim olamadığını ve durumun daha da kötüleşebileceğini belirtiyorlar.
Tekeller Libya’yı yağmalamakla meşguller
Kaddafi yönetiminin NATO bombardımanıyla yıkılmasından sonra eski haline getirilmeye çalışılan tek şey, petrol üretimi ve emperyalist merkezlere taşınmasıdır. Yedi ay süren NATO bombardımanı eşliğinde “devrim” yapan işbirlikçi gericiler, Libya’nın yağmasından “sus payı” alarak, tekellerin işini kolaylaştırıyorlar.
Emperyalistlerle işbirlikçileri, aradan 1.5 yıl geçmesine rağmen sadece ham petrol üretimini hızla eski haline getirdiler. Zira onlar için öncelikli sorun buydu. Dünyanın en kaliteli petrol yataklarını ele geçiren büyük tekeller, hızla üretimi eski düzeyine yakın bir noktaya getirerek bu ülkenin zenginliğini yağmalamaya başladılar.
Emperyalist tekellerin petrolü yağmalama işi düzene koyuldu ama bunun dışında Libya’da hiçbir şey yolunda gitmiyor. Bir tarafta emperyalist güçler öte tarafta birbiriyle halen çatışan “yerli” gerici güçler var. Ortada merkezi bir otorite yokken bu güçlerin silahlı olması, sorunları daha da karmaşık hale getiriyor. Bu tabloda savaşın faturasını ödeyen Libyalı emekçiler ise, farklı ateşler arasında kalıyor.
Otorite boşluğu ve emperyalistler
Libya’da devam eden “otorite boşluğu” bu sorunu yaratan emperyalistlerin çıkarlarına da dokunmaya başladı. Libyalılar’ın birbirlerini öldürmesini önemsemeyen emperyalistler, işin ucu kendilerine de dokununca sorunla ilgilenmeye başladılar.
ABD büyükelçisi öldürüldü, İngiliz elçisi yaralı kurtuldu, Fransa elçisi ise tesadüf eseri hayatta. Görüldüğü üzere kukla yönetimi acze düşüren silahlı saldırıların ucu emperyalistlere de dokunmaya başladı. Bunun üzerine yeni önlemler almaya hazırlanan bu güç odaklarının derdi, elbette Libya’da istikrarlı bir ortamın oluşturulması değil. Onlar, kendi çıkarlarını korumak amacıyla “güvenli alanlar” yaratma derdinler.
İngiltere elçilik ve şirket çalışanlarının bir kısmını geri çekerken, Beyaz Saray’dan yapılan açıklamaya göre Obama yönetimi ise, İspanya ve Almanya’dan birer askeri birliği Libya’ya kaydırmaya hazırlanıyor. Öte yandan Fransız yönetiminin de Libya’ya askeri güç konumlandırmaya hazırlandığı bildiriliyor. Yani emperyalist güçler, Libyalılar birbirini “özgürce” öldürürken, şirketleri için “güvenli alanlar” oluşturmakla meşguller.
Bu planın başarısızlığa uğraması durumunda, yeni bir işgal hareketinin gündeme gelmesi ihtimal dahilindedir. Zira Kaddafi yönetiminin yıkılmasından sonra Libya kökten dinci çetelerin silah ve eleman merkezi haline getirildi. Emperyalistlerin Suriye’deki tetikçileri arasında binlerce Libyalı’nın bulunması tesadüf değildir. Dolayısıyla emperyalistler, eğer ihtiyaç duyarlarsa, kendi icatları olan kökten dinci çapulcuları bahane ederek Libya’ya doğrudan müdahale edebilirler…
NATO bombalarıyla gelen “özgürlük”!
Yedi ay devam eden NATO bombardımanıyla Kaddafi’yi deviren gerici güçler, güya “devrim” yaptılar. Oysa gerçekleşen şey, Libya halkının onurunu ayaklar altına alan emperyalist bir saldırıdan ibaretti.
Şu anda iktidar ve rant için aralarında çatışan kukla yönetim ve silahlı çetelerin tümü, Kaddafi’ye karşı NATO’nun tetikçilerinden başka bir şey değillerdi. Bu güçler, ‘diktatör Kaddafi’den daha iyi bir yönetim kurmak bir yana, Libya’yı kaosa doğru sürükleyen, işbirlikçi birer figürandan öteye geçemediler. Başarabildikleri şey ise, emperyalist tekellerin Libya’nın doğal zenginliklerini vahşi bir şekilde yağmalamalarının önünü açmaktır.
(Kızıl Bayrak, 17 Mayıs 2013, 20. sayı)
