Küresel ısınma; buzullarda erime, kuraklık ve sıcaklıklarda değişimler!

Küresel ısınma nedeniyle buzullarda erime, kuraklık sıcaklı değişimler giderek daha tehlikeli ve dönülmez boyutlara ulaşıyor.

  • Haber
  • |
  • Dünya
  • |
  • 25 Eylül 2018
  • 11:12

Emperyalist-kapitalist sistemin doğa üzerinde yarattığı tahribatın sonucu oluşan yıkıcı etkiler dünyamızı ve insanlığı tehdit etmeye devam ediyor.

Bilim insanlarının yaptığı çeşitli araştırmalar tekrar tekrar bu duruma dikkat çekse de sorunun kaynağı olanlar kendi düzenlerinden prim vermekten kaçınarak bu yıkımı daha da hızlandırıyor.

Öyle ki; Paris İklim Anlaşması'nın sıcaklık için belirttiği 1,5 derecelik artış daha şimdiden Avrupa kentlerinde görülmeye başlandı. Sel ve aşırı kuraklıklar son 20-30 yılda daha fazla artarken Amazon Nehri’ndeki taşkınlarda 5 kat artış yaşandı. Isınmanın etkisiyle birlikte buzullarda yer değiştirme ve erimenin de hızla arttığı bilim insanları tarafından açıklandı.

Avrupa’da sıcaklık artışı çoktan sınıra dayandı

Avrupa Veri Gazeteciliği Ağı (EDJNet), küresel ısınma nedeniyle Avrupa genelinde sıcaklıkların 21. yüzyılda önemli artışlar kaydettiğini ve bunun da sağlık üzerinde ciddi oranda olumsuz etkiler doğurduğunu açıkladı.

Yaklaşık 100 milyon veri incelemesinin ardından elde edilen veriler ışığında Avrupa’nın tüm başkentlerindeki sıcaklıkların tırmandığı belirtildi. Paris İklim Anlaşması'nın yeryüzü sıcaklığındaki artışı 1,5 dereceyle sınırlandırmayı hedeflediğine değinilen raporda, Avrupa kentlerinde bu sınıra çoktan ulaşıldığına vurgu yapıldı.

Raporda; Baltıklar, Endülüs ve Güneydoğu Romanya’nın bu artıştan en çok etkilenen bölgeler olduğu belirtilerek buralardaki sıcaklık artışının 20. Yüzyıla kıyasla birkaç derece olduğuna yer verildi.

Sıcaklık artışlarının insan sağlığına olumsuz etkileri belirtilirken 2000 yılından bu yana sıcak hava dalgalarının binlerce kişinin ölümüne yol açtığı belirtildi. 2003 yılında Batı Avrupa’da 70 kişinin ölümüne yol açan sıcak hava dalgasının bu yıl da Avrupa’ya etkilerinin olabileceğine dikkat çekildi.

Amazon Nehri’nde taşkınlar 5 kat artış gösterdi

Bir başka araştırmada ise Amazon Nehri’nden kaynaklanan taşkınların son 100 yılda hem şiddet hem sıklık bakımından beş kat arttığı kaydedildi. 20. yüzyılın verilerini analiz eden bilim insanları, seldeki artışın küresel ısınmaya bağlı olduğunu savunuyorlar.

Brezilya’daki Manaus Limanı’nda 113 yıla ait nehir su seviyelerini ölçen bilim inanları, büyük sel olaylarının ve aşırı kuraklıkların son 20-30 yılda arttığını belirtiyorlar.

Yüzyılın başlarında, her 20 yılda bir defa büyük sel baskınları meydana gelirken bu sayının her dört yılda bir büyük sele yükseldiği belirtildi.

Geçtiğimiz yıl da su seviyelerinin taşkın aralığının üzerine çıktığını belirten bilim insanları, su seviyelerinin yıllar geçtikçe daha da yükseleceğine dikkat çekiyorlar.

Buzullarda yer değişimi ve erime artıyor

Uluslararası bir bilim insanı grubu Rusya'nın kuzeyinde yer alan Severnaya Zemlya üzerindeki Vavilov Buzul Kompleksi'nde "istikrarsız değişim" tespit ettiklerini açıkladı.

Son yıllarda buz şapkasının hareketliliğinin arttığını ve 2015 yılında günde 25 metreye ulaştığını hatırlatan bilim insanları, bu oranın 20. yüzyılda sadece birkaç santimetre olduğunu belirterek durumun ciddiyetine dikkat çekiyorlar.

Elde edilen yeni verilerin, buz katmanlarının da küresel ısınmaya karşı hassas olduğunu ortaya koyduğu belirtildi. Bu katmanların erimesinin deniz seviyesinde yaklaşık 33 santimlik bir yükselmeye karşılık gelebileceğine vurgu yapıldı. Buzulun alt kısmı eridikçe sürtünmenin azaldığı ve buna bağlı olarak buzulun hızının da artmış olduğu belirtiliyor. Hızdaki bu artışın ise erimeyi arttırdığı ifade ediliyor.

Geçmiş araştırmalarda 1985-2015 yılları arasında buz şapkasının bir kısmının 2 kilometre yer değiştirdiği ve kaybedilen buz hacminin 1,2 kilometreküp olarak tahmin edildiği açıklanmıştı. Buz hacmindeki bu kayıp 2015-2016 yılları arasındaki ise 4,5 kilometreküp olarak açıklandı.

Ortaya çıkan bu verileri değerlendiren bilim insanları, hızlı erime ile birlikte 12 bin yıl önce yaşanan olayın bir benzerinin tetiklenerek Avrupa’nın aşırı soğuk bir döneme girebileceği konusunda uyarıda bulunuyorlar.