The Independent gazetesinin Ortadoğu yazarlarından Robert Fisk, Suriye’de “IŞİD’in yenilgiye uğratıldığı” yönündeki gündem üzerinden kaleme aldığı yazıda, IŞİD ve türevi İdlib’deki cihatçı çetelere ve son dönemde kentte kötüleşen tabloya değinerek “Suriye savaşı, dünyanın (ki görünüşe göre buna Suriye hükümeti de dahil) inandığının aksine, henüz bitmedi” vurgusu yaptı.
“İdlib’de hâlâ savaşmaya hazır çok sayıda IŞİD’ci var”
Gazete Duvar’ın, The Independent sitesinde yayımlanan ‘Abartıya inanmayın, IŞİD henüz yenilgiye uğratılmadı – İşte nedeni’ başlıklı yazıdan aktardığına göre, Fisk şu cümlelerle yazıya başladı:
“IŞİD’in sözde yenilgisine dair bütün manşetlerden sonra, bunun bir kelimesine bile inanmayan birisi bir tür mızıkçı gibi görünebilir. Fakat ne zaman bir zaferin ilan edildiğini okusam -İster Bush’un ‘görev tamam’ açıklaması türünde olsun, ister ‘IŞİD’in son kalesi düşmek üzere fantezisi türünde- derin bir nefes alırım. Çünkü doğru olmadığı konusunda güvenle bahis oynayabilirsiniz.
“Bunun sebebi sadece, yıkılmış haldeki Bağuz’un çevresindeki çatışmaların sürüyor olması değil. Sebebi şu: Suriye’nin İdlib vilayetinde Heyet Tahrir el Şam (El Nusra) ve Kaideli dostlarının yanında, Suriye askerleri tarafından neredeyse tamamen kuşatılmış olsalar da Türkiye’ye kaçabilecekleri dar bir koridora sahip olan ve Sultan Erdoğan’ın izin vereceğini her zaman varsayan, hâlâ silahlı ve savaşmaya hazır çok sayıda IŞİD militanı var.
“Bu İslamcı cephe hatlarının ortasında Rus askeri gözlem noktaları ve Türk askeri güçleri bulunuyor fakat beş aydır devam eden geçici ateşkes son haftalarda çok daha kırılgan bir hal aldı.”
“Batının ‘nihai zafer’ haberlerinden memnunlar”
Robert Fisk, İdlib’in, son üç yılda Suriye ve Rusya tarafından büyük şehirlerden çıkarılan veya teslim olan çetelerin “terk edilme noktasına” dönüştüğünü, geçen Eylül’de Türkiye ve Rusya’nın garantörlüğünde sağlanan ateşkes öncesinde tüm tarafların gündemde tuttuğu İdlib sorununun “unutulduğunu” yazdı.
Fisk, İdlib’deki IŞİD, El Nusra ve El Kaide varlığı hakkında şu ifadeleri kullandı:
“… Fakat onlar hâlâ İdlib’de; batının IŞİD’e karşı ‘nihai zafer’ini kazandığını düşünmesinden memnun oldukları da kesin. Bağuz için verilen mücadele tabii ki manşetlere çıkacaktı. Amerikan hava saldırıları ve dostane (ve çok cesur olan) Kürtlerin varlığı, bunu daha kolay erişilebilir bir haber haline getirdi.”
İngiliz yazar, Suriyeli Kürtlerin geleceğine ilişkin de şu yorumu yaptı: “Eğer Amerikalılar gerçekten nihayet çekilecekse, Kürtler yine ihanete uğrayacak ve -ister Türkiye ister Suriye rejimi olsun- düşmanlarının insafına terk edilecektir.”
“Deneyimler, İdlib için nihai savaşa gireceklerini gösteriyor”
Robert Fisk, yazısına şu cümlelerle son verdi: “Suriye savaşı, dünyanın (ki görünüşe göre buna Suriye hükümeti de dahil) inandığının aksine, henüz bitmedi. İdlib hâlâ on binlerce mültecinin yanı sıra savaşçı lejyonlarının bulunduğu, yıkık demir yolları ve bombalı saldırılarla hasar görmüş otobanları ile bir mahrumiyet bölgesi; bazen Suriye ordusuna karşı ortaya koymak isteyeceklerinden daha yoğun bir heyecanla kendi aralarında savaşan İslamcı militanların bulunduğu bir yer.
“Fakat bu şimdi, Rusya’nın IŞİD’i nasıl yenilgiye uğratacağını bildiğini gösterme şansı. Tabii ki, Moskova ile Suriye savaşına müdahil olan her bir grup arasında temas var. IŞİD savaşçıları son iki yılda Suriye kentlerinin Rus askeri koruması altında terk etti. Bu yeniden tekrarlanabilir. Putin, IŞİD’li kadın ve çocukların eve dönmesine izin verdi. IŞİD, El Nusra ve Kaide’nin zarar görmeden çıkması için hâlâ bir ihtimal var ama geçmiş deneyimler, İdlib için gerçek bir nihai savaşa gireceklerini gösteriyor.
“Fakat ‘zafer’ manşetlerini ertelemek o zaman bile iyi bir fikir olabilir.”