Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) 2023 yılında kaç gazetecinin cezaevinde olduğuna dair bir rapor hazırladı.

Rapora göre İsrail, 7 Ekim’in ardından dünyanın önde gelen gazeteci hapishanelerinden biri haline geldi. İsrail, İran’la beraber sırasıyla Çin, Myanmar, Belarus, Rusya ve Vietnam’ın ardından 6. sırada yer aldı.

CPJ, 1 Aralık 2023 tarihi itibarıyla 320 gazetecinin parmaklıklar ardında olduğunu söyledi. Rapora göre, bazı hükümetler bir adım daha ileri giderek, kendi sınırlarının ötesindeki muhabirleri tehdit ve taciz etmek için uluslararası baskıyı kullandı.

CPJ’in araştırmasına göre cezaevindeki gazetecilerin yarısından fazlası, eleştirel haberleri nedeniyle “dezenformasyon” ya da “terörizm” gibi devlet karşıtı suçlamalarla karşı karşıya. Gazeteciler sebepsiz yere ve “zalimce” koşullarla karşı karşıya kalıyor. Yetkililerin gazetecilere yönelik suçlamaları ve gözaltı sürelerinin uzunluğu nedeniyle yasal süreç sekteye uğruyor. Gazetecilerin avukatları da dünya çapında misillemelerle karşı karşıya kalıyor.

Rapora göre; gazetecilerin cezaevi koşulları ise çok ağır. Gazeteciler cezaevlerinde fiziksel ve cinsel istismara, aşırı kalabalıklığa, yiyecek ve su kıtlığına ve yetersiz tıbbi bakıma maruz kalıyor. Cezaevindeki 320 gazeteciden en az 94’ünün sağlık sorunu var. Birçoğu ilaç alamıyor veya doktorlara ulaşamıyor.

Gazetecilerin cezaevinden çıktıktan sonra da özgürlükleri kısıtlanıyor. Bu durum sadece geçim kaynaklarını etkilemekle kalmıyor, aynı zamanda “baskıcı hükümetlerin” gazetecilerin seslerini susturmaya devam etmesine de imkan sağlıyor.

Raporda Türkiye’deki cezaevlerinde 13 gazetecinin bulunduğu bilgisi paylaşıldı. CPJ, “Bu, 2022’de belgelenen 40 gazeteciden keskin bir düşüşe işaret ediyor” derken tutuklu gazeteci sayısının azalmasının “Ülkedeki basın özgürlüğü ortamında bir iyileşmeyi yansıtmadığı” vurgulandı.

Raporda 2023’te serbest bırakılan gazetecilerin hâlâ adli kontrol altında olduğu vurgulanırken, “Bu da onların polise bildirimde bulunmaları gerektiği, yurt dışına seyahatlerinin yasaklanabileceği, serbest soruşturma veya yargılamaya tabi tutulabilecekleri anlamına geliyor” denildi.