RTE’nin faiz şamatası yeri göğü inletiyor. Yok, faizler yüksekmiş, yok Merkez Bankası faizi 6 puan birden artırmış… Duyan da gerçek sanır… Hangi faiz artırıldı? Artırıldıysa, bankada üç kuruş birikimi olanlar neden mevduatlarına bu faizden fayda göremediler ? Bankada iyi kötü TL mevduatı olan vardır;dönüp baktılar mı, arttı denen faiz, mevduata yansıdı mı, kendilerini enflasyondan koruyacak bir düzeye çıkarıldı mı? Tabii ki hayır. Eski tas, eski hamam. TL’de duruyorsa mevduatınız, erim erim eriyor enflasyon karşısında ve RTE’nin ekonomi çarkını ucuz kaynak olarak döndürüyor. Farkında mısınız bilmem, ama parasını TL olarak mevduatta tutana AKP duacı vaziyette…

Negatif faiz…

TÜİK, her ay mevduat, altın, hisse senedi vb. çeşitli yatırım araçları, nominal (görünür) olarak ne kazandırdı, enflasyondan geriye ne kaldı ya da kalmadı , bunu bir istatistik olarak yayımlar. Bakın, en sonuncusunu nisan ayı sonu için yayınlamış. Buna göre, diyelim mevduatınız yıllık vadeli ise , bunun getirisi nisan ayı sonu itibarıyla, yüzde 5,5 . Buna karşılık enflasyon yüzde 8-9 bandında . Ne olmuş o zaman? Mevduatınız yüzde 3,6 oranında erimiş. Bu, 100 bin TL’sini yıllık vadeli hesapta tutan birinin tasarrufunun alım gücünün 12 ayda 96 bin 400 TL’ye düşmesi ve birikiminin 3 bin 600 TL erimesi demek.

Tehlikenin farkına varanlar, yükselen enflasyon karşısında reel getiri yerine, kayba uğrayınca, TL mevduattan kaçtılar. Bir kısmı, konut alımlarını da içeren tüketime yönelirken bir kısmı da döviz hesabına sığındı. Özellikle 17 Aralık rüşvet operasyonu ile birlikte dövizin sıçraması ve faizlerin artan fiyatlar karşısında düşük kalması ile vadeli mevduattan çözülmeler yaşandı. BDDK verilerine göre, 2013 sonunda 449 milyar TL olarak görünen vadeli hesaplar izleyen aylarda azaldı ve nisan sonunda 438 milyar TL’ye geriledi. Enflasyondan arındırıldığında da 4 ayda yüzde 3’e yakın bir gerileme olduğu dikkat çekti.

Dövize…

Vadeli TL hesaplarından kopan tasarrufların tüketime, özellikle yeterli büyüklükte olanların konut alımlarına yönelmiş olabileceği tahmin edilirken dövize yöneliş de önemli oranda arttı.

2013 Mayıs’ında toplam tasarruf mevduatında yüzde 30 payı olan döviz mevduatları 2014 Nisan ayı sonunda yüzde 36,2’ye çıktı.

DTH’ler, vadeli TL mevduatların 2013 başında yüzde 50’si dolayındaydı, şimdilerde yüzde 70’ine yaklaşmış durumda.

TL mevduat?

İnsan, birikimini enflasyona karşı korumak ister. Bu, doğal ve bunun için TL’ye enflasyonla baş edecek bir faiz verilmesini bekler. Ama durum öyle değil. AKP yalan-dolan ekonomisi, mevduata enflasyonun altında faiz vererek onu ucuz krediye dönüştürüyor. RTE’nin yaygara kopardığı faiz ise , bankalara verilen repo faizi. Yani, bankalar, yabancı yatırımcılar, kredi açıp tüketimi kamçılayıp cari açığı büyütmesinler diye ödenen haraç… RTE, onları düşürün, bankalar yine tüketiciye kredisi versin, ev,araba satılsın, piyasadaki durgunluk aşılsın, canlanmayla cari açık yeniden büyür mü, onu şimdilik boşverin,yakında Köşk seçimi var, seçmeni germeyin,derdinde…

Mevduat sahiplerine ne var? Yüzde 10’a çıkan enflasyon karşısında yine negatif faiz… Mevduatını hâlâ TL’de tutanlar, bunu bir düşünsün…

mustafasonmez.net / 03.06.14