Mersin Serbest Bölge’de bir kez daha ücretsiz izinler yaşanıyor. Ancak işçileri mağdur eden bu hak gaspına geçmeden önce önemli bir konuya dikkat çekmek gerekiyor.

Türkiye’de kriz nedeniyle binlerce işçinin işinden olduğu, gıdadan temel tüketim ürünlerine kadar her şeye zam geldiği, hayat pahalılığının arttığı, dövizin yükseldiği günlerde tam tersine Mersin Serbest Bölge’de ihracat oranları artmış, serbest bölgede firması olan patronlar muazzam kazançlar sağlamışlardı. Bizzat işçilerin emeğiyle sağlanan bu kazançlardan ise işçilere düşen hiçbir şey yoktu. Daha fazla baskı, daha çok mesai, daha ağır bir yorgunluk dışında...

Mersin Serbest Bölge’de yatırımı olan tekstil patronları zaten artan kârlarıyla övünmüşler, bunu da basına açıklamaktan gurur duymuşlardı. Tekstil patronları için bu süreç kendi ifadeleriyle “3 aylık bir balayı” dönemi idi. Tekstil patronlarının, her taraftan kriz yakınmalarının yükseldiği bir dönemde bu kadar kazançlarını arttırmasına neden olan ise başta Mersin Serbest Bölge gibi yerler olmak üzere tekstilin ihracata dayanmasıdır. Zara, H&M, Mango gibi firmalar maliyetinin düşüklüğü nedeniyle siparişlerini buralara vermektedirler. Bu tekstil tekelleri de muazzam kârlar elde etmektedirler. Mersin Serbest Bölge’de de durum farklı değildir. Serbest bölgeye sipariş veren tekstil tekellerinin başında %80 gibi bir oranla Zara gelmektedir. Bunu H&M ve Mango takip etmektedir.

Aslında daha geçen haftaya kadar Mersin Serbest Bölge’de yoğun mesailer olmaktaydı. Ki, bu hâlâ daha kimi firmalar için geçerlidir. Ancak ücretsiz izinlerin önümüzdeki günlerde tüm serbest bölgeye yayılacağı beklenmektedir. Mersin Serbest Bölge patronları için her şeyin iyi olduğu bir dönemde böylesine ücretsiz izinlerin gündeme gelmesi düşündürücüdür. Tekstil patronları dövizin tekrar yükselmesini mi beklemektedirler? Devletten daha fazla kaynak, kredi, teşvik mi beklemektedirler? Ayrıca bizzat AKP hükümetinin uyguladığı ekonomi politikalarıyla patronlara zaten her türlü yardım yapılmaktadır. Bu yardımlar sadece maddi ya da yatırım kolaylığı açısından değildir. İşçileri kuralsızca sömüren patronlar için hiçbir hak, hukuk işlememektedir. Patronlar kanunlardan muaf tutulmaktadır. Bu gerçek Mersin Serbest Bölge patronları için de geçerlidir. Yüzlerce işçinin sigortasız çalıştırıldığı, kısa bir zaman önce sendikamız tarafından kamuoyuna duyurulmuştu. Serbest bölgede patronlar çok kolay işçi çıkarmakta, işçilerin bordrolarını eksik göstermekte, kayıtlara geçirmeden kuralsızca işçileri mesailere bırakmakta ve bu mesai haklarını vermemektedir. En çok da kadın işçilerin mağdur olduğu şiddet, taciz ve mobbing olağanlaştırılmıştır.

Mersin Serbest Bölge’de işçilerin ücretsiz izne çıkarılmaları da bu hukuksuzlukların bir örneğidir ve ilk değildir. Hiçbir denetim ya da cezaya maruz kalmayan serbest bölge patronları bir kez daha işçileri ücretsiz izne çıkarmaya başlamıştır. Onayları bile alınmadan ücretsiz izne çıkarılan işçilerin sigortaları dahi yatırılmayarak işçiler bir kez daha mağdur edilmektedirler.

Serbest bölgede ücretsiz izne çıkılan firmalar ‘şimdilik’ şöyledir:

Bizzat sendika üyelerimizden gelen bilgiler doğrultusunda Mirna, BYR Moda, Safir Tekstil, Durak Tekstil, YD gibi firmalarda işçiler ücretsiz izne çıkarılmıştır. Öz Hayat Tekstil’de işçiler ara ara ücretsiz izne çıkarılmakta, Megastar’da ise işçilerin bir bölümü ücretsiz izindedir. Önümüzdeki günlerde ise Başkent, Lale ve RDL Tekstil’de işçilerin ücretsiz izne çıkarılacağı söylenmektedir. Crasyon adlı tekstil firmasında ise işçilere verilen iznin ücretli olduğu söylenmektedir. Bu durumda 500’ün üzerinde işçi Mersin Serbest Bölge’de ücretsiz izne çıkarılmıştır. Ancak yaşananlar ve aldığımız bilgiler ücretsiz izinlerin serbest bölgede ilerleyen günlerde daha da artacağı ve binlerce işçiyi mağdur edeceği endişesi yaratmaktadır.

Sendikamız hukuksuzca hayata geçirilen bu ücretsiz izinlere daha da yaygınlaştırılmadan bir son verilmesini, işçilerin mağduriyetinin giderilmesini istemekte ve daha fazla işçinin mağdur edilmesinin önüne geçilmesini talep etmektedir. Yaşanacak mağduriyetten sadece Mersin Serbest Bölge’deki tekstil patronları değil, hem burayı denetlemeyen, yaptırım uygulamayan Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı yetkilileri hem de buraya iş veren Zara, H&M ve Mango gibi tekstil tekelleri de sorumlu olacaktır.

DEV TEKSTİL Çukurova Temsilciliği
10 Kasım 2018