LC Waikiki bir sömürü cehennemi olmaya devam ediyor. Düşük ücretlerin ve hak gasplarının yaşandığı fabrikada işçiler 2023 yılının başında üretimi durdurmuş, taşeron işçiler ise işten atmalara karşı direniş gerçekleştirmişlerdi. LC Waikiki işçisiyle yaşanan son gelişmeler üzerine konuştuk.
- LC Waikiki’de geçen dönem hareketli geçti. İşçiler promosyon hakları için üretimden gelen güçlerini kullandılar. Aynı zamanda direniş gerçekleşti. Böylesi bir sürecin yönetime yansıması ne oldu?
Son dönemde işçilere yönelik saldırılar hayata geçirildi. Bu sürece katılan işçileri ya başka depolara sürgün edip arkadaşlarıyla bağını koparmaya çalıştılar ya da işten atma saldırısını hayata geçirdiler. Aynı zamanda baskı kurarak işçileri yıldırmaya, sindirmeye çalıştılar. Yoğun çalışma dönemlerine bakıldığı zaman, önceki seneler ayda on beş günlük bir periyot olurdu, onu bu yıl 30 güne çıkardılar. Aldığımız prim ücretini “isterseniz susabilirsiniz” diyerek kesmeye çalıştılar, bizleri yıldırmak için. Ses çıkarıldığı zaman ise yönetim “kapı orda, isteyen çalışır isteyen çalışmaz’’ diyerek tehdit etti. Haksızlığa karşı susmadığın zaman “sen neden konuşuyorsun, diğer işçiler kendi işlerini yapıyor” türünden pişkin cevaplar veriliyor.
Bu yoğun çalışma döneminde aldığımız primlerin oranı 0,15’e düşürüldü ve “daralma” bahanesiyle yüzlerce işçi çıkarıldı. Ancak LC Waikiki, daralma bahanesini ortaya atarken bile Türkiye genelinde yine yüzlerce mağaza açmaya devam ediyordu. İşçilere türlü yasaklar getirildi. Herhangi bir bahaneyle tutulan tutanaklardan bizim cebimizden kesinti yapılıyor. Aynı zamanda hastalandığımız, işe gelemediğimiz zamanlarda aldığımız raporlar bahane edilerek, beş günlük alınan rapor primimizden kesiliyor. Molalarda, işçi arkadaşlarımızla bir araya gelmemize dahi izin vermeyerek bizi baskı altına almaya çalışıyorlar. Sık sık performans dayatması yapılıyor. İşe girişimizde ya da molalardan işe dönüşümüzde saniyelik geç kalmalarımız sorgulanıyor. Bunun sebebi bizi sindirerek işi bırakmamızı istemeleridir.
Aynı zamanda promosyon ücreti 20.000 TL olmasına rağmen bunu eksik aldık. 12.700 TL verildi. Promosyon ücretinin geri kalanını istediğimizde, buna karşı üretimden gelen gücümüzü kullandığımızda ise önce sürgünler yaşandı, daha sonra ise direnen işçileri işten attılar. LC Waikiki’de ufak yöneticiden (takım lideri) diğer yöneticilere kadar, bir sorunumuzu dile getirdiğimiz zaman “ister çalış ister çalışma” yanıtını alıyoruz. Bize karşı böyle bir tavırları var. Bunu yapmaları zaten olağan bir durumdu, ancak yılın başında üretimi durdurmamız onları daha fazla kışkırttı. İstiyorlar ki sadece verdikleri üç kuruşa evet diyelim, hak gasplarına ses çıkarmayalım.
- İşçiler bu süreçte türlü saldırılar, ayak oyunlarıyla karşı karşıya kaldılar. İşten atma saldırısı ise sürüyor. LC Waikiki işçileri bu zaman diliminden ne öğrendi?
Direnişle beraber birlik olmayı gördük ancak işten atma saldırısıyla karşı karşıya kaldığımız için LC Waikiki işçileri üzerinde bir korku hakim oldu. Ortalama olarak 1500 işçinin atılmasıyla birlikte yönetim bizi sindirmeye çabaladı. Ayrıca, işten çıkarılan arkadaşlarımızın yatırılan promosyon ücreti yönetim tarafından geri alındı, bunu vergi bahanesiyle yaptılar. Sorulduğunda ise neyin vergisi olduğunu söylemiyorlar. Bizden kesilen kandil simitlerinin depremzedelere gönderildiği söylendi. Buna dair ise ne bir makbuz ne de başka bir belge sunabildiler.
Duygu sömürüsü yaparak oyunlarına depremzedeleri de alet ettiler. Bize verilen hediye çekleri pandemi bahanesiyle kesildi. Ramazan erzakları da pandemi bahanesiyle kesildi. Kısacası işçilerden her şeyi kısıp bıktırmak istiyorlar. İşçileri bunalım içine düşürüyorlar. İşçiler ise işten atılmamak için bu duruma katlanmak durumunda kalıyorlar. LC Waikiki yönetimi tekrar bir iş durdurma eylemi ya da direniş gerçekleşir korkusuyla işçilere pranga takma peşinde.
- Asgari ücrette bir ara zam gerçekleşti. Ancak yine işçilerin payına sefalet düştü. Verilen zam üzerinden bir hafta geçmeden eridi, krizin faturası yine işçilere ödetilmek isteniyor. LC Waikiki işçileri ek zam konusunda ne düşünüyor?
Şu an ek zam konusunda bize bir bilgi verilmedi. Ara zam olduğundan fazla verileceğini düşünmüyorum. Zaten böyle dönemlerde bizi oyalama derdine düşüyorlar.
- Son olarak ne söylemek istersiniz?
LC Waikiki işçisi olarak diğer işçi arkadaşlarıma haklarına sahip çıkmasını söylüyorum. Yöneticilerine karşı susmamaları gerekiyor. Eğer susarlarsa, patron daha fazla üzerimize geliyor, böylelikle bizim üzerimizden servetine servet katıyor.
LC Waikiki işçilerine söylemek istediğim ise, yöneticilerin ya da takım liderlerinin yaptığı toplantılarda susmasınlar, haklarını savunsunlar. Biz birlik olduğumuzda sesimiz daha gür ve güçlü çıkıyor. Sonuçta biz olmadığımızda patron da olmaz, üretimde olmaz.
Arkadaşlardan ricam, bizim birbirimizden başka kimsemiz yok, herkes bu taşın altına elini koymak zorunda. Bizim tarafımızdan gerçekleşen her eylem tüm işçilerin yararınadır. Kaldı ki bunu promosyon eylemlerinde görmüş olduk, pasif kalan işçilerde gördüler.
Kızıl Bayrak / Esenyurt