Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) 2018 faaliyet raporunu yayımladı. 2019 Şubat ayında, önceki dönemden ödemesi devam edenlerle birlikte 676 bin 725 kişi için ödeme miktarı 673,3 milyon TL olarak gerçekleşti.
BirGün’den Ozan Gündoğdu’nun haberine göre, İŞKUR’da kayıtlı 3 milyon 953 bin işsizin yalnızca yüzde 17’si işsizlik maaşı alabilmiş oldu. Ayrıca 2017 yılında işsizlik ödeneği 4 milyar 895 milyon TL olan işsizlik sigortası fonunun işsizlik ödeneği 2018 yılında 5 milyar 865 milyon TL’ye çıktı. Ancak fonun sadece işletilmesiyle elde edilen faiz gelirleri bile işsizlik ödeneğinin neredeyse 3 katını oluşturdu.
Böylece işsizlik sigortası fonu işsizliğin rekor kırdığı 2018 yılında yaklaşık 11 milyar TL fazla vererek tarihi bir başarıya imza attı. Fondan işsizlik maaşı olarak ödenen tutar 5,8 milyar TL iken, teşvik olarak işverene ödenen tutar ise 10,7 milyar TL oldu.
Fon hazinenin yedek kasasına döndü
Ekonomist Uğur Gürses, kasım ayında işsizlik fonundan 11 milyar TL’nin üç kamu bankasının tahvillerinin alımında kullanılmasına izin verildiğini gündeme getirmiş. Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın da bunu doğrulamıştı. Kalın süreci “kamu kaynaklarının daha etkin kullanılması” olarak açıklamıştı. İşsizlik sigortası, fon varlığının yüzde 92’si ile tahvil alınıyor geri kalanını ise bankalarda mevduat olarak tutuyor. Buna rağmen fonun geçen yıl mart ayından 2019’un Şubat sonuna dek elde ettiği getiri oranı yüzde 11 olarak gerçekleşti. Mevduat getirisi yıllık ortalama yüzde 17 olan Türkiye’de böylece fon piyasa faiz oranlarının çok altında bankalara ve hazineye nakit kaynak yaratmak için kullanıldı.
Kimler maaş alabiliyor?
İşsizlik maaşı alabilmek için gereken şartlar;
1- Son 3 yıl içinde en az 600 gün sigortalı çalışmak
2- En son çalışılan iş yerinde en az 120 gün sigortalı çalışmak
3- Kendi isteği veya kusuru yüzünden işsiz kalmış olmamak şartlarını yerine getirebilenler işsizlik maaşından istifade edebiliyor.
Ancak TÜİK verilerine göre ise Türkiye’deki 100 çalışandan 33’ü hali hazırda kayıt dışı çalışıyor. Bu kişiler işsiz kaldığında işsizlik maaşından faydalanamıyor. Öte yandan bu şartları yerine getiren işsizler ise yeni iş arama süreçlerinde konforlu değiller.