AKP'nin reisi “kriz yok” edebiyatı yaparken görevi gerçekliği mümkün olduğunca pembeleştirerek açıklamak olan Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) kriz karşısında tüketicinin ekonomiye güveninin azaldığını ortaya koydu.

TÜİK ve Merkez Bankası işbirliği ile 'hesaplanan tüketici güven endeksi, Eylül ayında bir önceki aya göre %13,2 oranında azaldı; Ağustos ayında 68,3 olan endeks Eylül ayında 59,3 oldu.'

Endeks Ağustos ayında da yüzde 6,5’lik düşüş kaydederek 73,1 puandan 68,3 puana düşmüştü.

Düşüşün nedeni kriz

TÜİK düşüşün nedenini şöyle açıkladı: “Hanenin maddi durum beklentisi endeksi bir önceki aya göre %10,4 oranında azalarak Eylül ayında 76,7 oldu. Bu azalış, gelecek 12 aylık dönemde hanenin maddi durumunun daha kötü olacağını bekleyenlerin artmasından kaynaklandı.”

Krizi itiraf anlamındaki açıklama şöyle devam etti: “Genel ekonomik durum beklentisi endeksi Ağustos ayında 88,3 iken, Eylül ayında %15,5 oranında azalarak 74,6 değerine düştü. Bu düşüş, gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik durumun daha iyi olacağı yönünde beklentisi olan tüketicilerin bir önceki aya göre azalmasından kaynaklandı.”

İstihdam yalanları ve işsizliğin azalmasında beklentinin düşü gerçekliği

TÜİK dar tanımlı işsizlik oranı açıkladığı için aynı rakamlarla pembe bir tablo açıklıyor. Ne var ki gerçekliği itiraf etmek zorunda kalıyor. İşsizliğe ilişkin alt başlıktan sonra “İşsiz sayısı beklentisi endeksi bir önceki aya göre %9,3 oranında azalarak Eylül ayında 67,2 oldu. Bu azalış, gelecek 12 aylık dönemde işsiz sayısında düşüş bekleyenlerin azalmasından kaynaklandı” diyen TÜİK, tasarruf etme alt başlığında bir düşüşten söz ediyor:
“Tasarruf etme ihtimali endeksi Ağustos ayında 25,3 iken, Eylül ayında %25,9 oranında azalarak 18,8 oldu. Bu azalış, gelecek 12 aylık dönemde tasarruf etme ihtimali olduğunu düşünen tüketicilerin bir önceki aya göre azalmasından kaynaklandı.”

Tablolardaki 100 oranı üst sınırı değil ortalamayı ifade ediyor

TÜİK tablolarında 100 oranı üst sınır gibi algılansa bile, yine TÜİK'in tanımlamasına göre ortalamayı ifade ediyor. Yani yüzde yüz diye ifade edilen bir durum “ortalama iyi” anlamına geliyor.

Tüketici güven endeksinin 100’den büyük olması ortalama üzeri güveni; 100’den küçük olması ise ortalama altı güveni gösteriyor. Düşüş gösteren rakamlar ise derinleşen krizin ifadesi oluyor.