Newala Qesaba için çağrı

Newala Qesaba’nın yapılaşmaya açılmasının önüne geçmek isteyen 26 demokratik kitle örgütü bölgenin hafıza mekanına dönüştürülmesi çağrısında bulundu.

  • Haber
  • |
  • Güncel
  • |
  • 11 Nisan 2022
  • 18:35

Newala Qesaba (Kasaplar Deresi) katledilen Ermeni, Keldani ve Kürtlerin toplu şekilde gömüldüğü yer. Bu bölgenin yapılaşmaya açılmasına karşı hukuk, meslek ve demokratik kitle örgütleri ortak yazılı açıklama yaptı.

Açıklamada 1915’ten itibaren Ermeniler ve Keldaniler’in, 1980 ve 90’lı yıllarda ise başta Kürtler olmak üzere bir çok etnik grubun ağır insan hakları ihlallerine uğradığı bölgede faillerin bulunmadığı vurgulandı.

1989 yılında Newala Qesaba’da bir toplu mezar ortaya çıkarıldığına işaret edilen açıklamada, toplu mezarda yer alan cenazelerin kime ait olduğu ve kimler tarafından katledildiğine dair araştırma yapmak yerine, toplu mezarların bulunduğu yerde yapılan kazının Siirt Valiliği tarafından durdurulduğu anımsatıldı. Dahası alanın yapılaşmaya açılarak işlenen suçun devam ettiği belirtildi.

Açıklamanın devamında şu ifadelere yer verildi:

“Zaman Türkiye’de devlet sorumluluğunu karartmanın sistematik özel bir aracı olmakta, işkence, kötü muamele ve yaşam hakkı ihlalleri bir şekilde soruşturulmamakta ve zaman aşımına uğratılarak, insanlığa karşı suçların üstü örtülmektedir. Bunun için, BM Genel Kurulu tarafından 20 Aralık 2006 tarihinde kabul edilen 'Bütün Kişilerin Zorla Kaybedilmeden Korunmasına Dair Uluslararası Sözleşmesi' ve AİHM Jordan kararı gibi uluslararası sözleşmelerde yer aldığı şekilde Newala Qesaba’nın derhal korunma altına alınması gerekmektedir. Ayrıca bağımsız uzmanların ve soruşturmacıların yer aldığı objektif ve şeffaf bir soruşturma sürecinin başlatılması ve cenazelerin Minnesota Protokolüne uygun olarak ilgili uzmanlarca çıkartılarak kimliklendirilmesi ve ölüm nedenleri saptanarak sorumluların hesap vermesinin yolu açılmalıdır.

...

Newala Qesaba’yı yapılaşmaya açmak orada gömülü olan ölülere ve ailelerine yönelik büyük bir şiddet, suç ve saygısızlıktır. Bunun için bu ülkede insanlık onuruna sahip çıkan tüm yurttaşları Newala Qesaba’da yaşanan bu ihlale karşı çıkmaya ve sorumluluk almaya davet ediyoruz.”

Ortak açıklamaya imzacı olan örgütler şöyle:

Diyarbakır Barosu, Batman Barosu, Şırnak Barosu, Van Barosu, Muş Barosu, Mardin Barosu, Hakkâri Barosu, Adıyaman Barosu, Bingöl Barosu, Dersim Barosu, Kars Barosu, Urfa Barosu, Siirt Barosu, Ölüye Saygı ve Adalet İnisiyatifi (ÖSAİ), İnsan Hakları Derneği (İHD), Türkiye İnsan Hakları Vakfı (THİV), Toplum ve Hukuk Araştırmaları Vakfı (TOHAV), Hafıza ve Adalet Merkezi, Medeniyetler Beşiğinde Yakınlarını Kaybedenlerle Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (MEBYA-DER), Anadolu Yakınlarını Kaybeden Ailelerle Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (ANYAKAY-DER), Diyarbakır Tabip Odası, Özgürlükçü Demokrat Avukatlar (ÖDAV), Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD), Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD), Doğu-Güneydoğu Dernekleri (DGD) ve 78'liler Girişimi.