Dersim’in Ovacık ilçesinde bulunan Munzur Gözeleri’nin “Çevre düzenlemesi” adı altında yapılaşmaya açılmak istenmesine yönelik tepkiler sürüyor. Dersim Dernekleri Federasyonu (DEDEF) Munzur Koruma Kurulu, konuya ilişkin tepkilerini dile getirmek amacıyla alanlara çıktı. Mezopotamya Ajansı’nın haberine göre, Ankara, İstanbul, İzmir, Adana ve Mersin’de basın açıklaması yapıldı.
Ankara
Sakarya Caddesi’nde bulunan Dersimliler Derneği (Dersim Der) binasında gerçekleşen toplantıya koronavirüs (Covid-19) tedbirleri kapsamında kitlesel katılım sağlanmadı. “Munzur'a dokunma, Munzur Gözleri'nde talana hayır” pankartının açıldığı açıklamada konuşan Dersim Der Yönetim Kurulu Üyesi Aysel Ekmekçi, Dersim’im tarihten bu yana iktidarların hedefinde olduğunu, Munzur Gözeleri’nin rant kapısı olmadığına söyledi.
Munzur Gözeleri’nin birinci derece sit alanı olduğuna dikkati çeken Ekmekçi, “‘Munzur Gözeleri Rekreasyon Projesi’ İçme ve Kullanma Suyu Kaynaklarının korunmasına dair mevzuat hükümlerine aykırıdır. İhaleye konu projede planlanan yapılar için Mevzuatta belirtilen koruma mesafeleri nazara alınmamıştır. Munzur Gözeleri, Alevilik açısından kutsal bir ziyaretgâhtır. Bölgenin doğal dokusu binlerce yıl korunmuştur” diye konuştu.
Munzur Gözeleri’nin Alevi inancında kutsal olduğuna vurgu yapan Ekmekçi, “Hayata geçirilmeye çalışılan Peyzaj Projesi inancımıza, kültürümüze ve hafızamıza müdahale ile eşdeğerdir. Munzur Gözelerinde ki Peyzaj projesi ile doğal bir inanç merkezi özünden koparılarak mesire ve ticaret alanına çevrilmek istenmektedir. Dersimliler için kutsallığı olan inanç merkezlerine ve topraklarına büyük şirketlerin sokulması bu alanların ihaleye verilmesi yanlıştır ve kabul edilemez. Bilimsel raporların hiçe sayılarak, yapılmaya çalışılan bu proje yaşam alanlarımıza yönelik bir yıkım projesidir. Gözeler, Ziyaret alanımızdır. İnancımıza tahammülü olmayanlar orayı düzenleyemez. Halkın, kanaat önderlerinin, ekoloji hareketlerinin, demokratik kitle örgütlerinin görüşleri, rızalığı alınmadan Munzur Gözelerine yapılacak herhangi bir müdahaleye izin vermeyeceğimizi belirtmek isteriz” şeklinde konuştu.
Ekmekçi, son olarak, “Peyzaj düzenlemesi adı altında Munzur Gözeleri’nin tahrip edilmesine hayır” diyerek sözlerine son verdi.
İstanbul
DEDEF, İstanbul’da ise Kadıköy Rıhtım’da yaptığı basın açıklaması ile projenin iptal edilmesini istedi. “Munzur’a dokunma, Munzur Gözelerindeki talana hayır” pankartının açıldığı açıklamaya çok sayıda yurttaş katıldı. Sık sık, “Munzur Özgür Akacak” sloganlarının atıldığı açıklamada, “Munzur’uma dokunma”, “Munzur’da talana hayır” ve “Munzur özgürdür özgür akacak” dövizleri taşındı.
Açıklamayı DEDEF Yönetim Kurulu Üyesi Hülya Güntaş yaptı. Munzur Gözeleri’nin Munzur Nehri'nin kaynağı olduğunu söyleyen Güntaş, “'Munzur Gözeleri Rekreasyon Projesi' İhalesi yapılmadan önce 2872 sayılı Çevre Kanunu'nun 10. Maddesi ve Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği gereğince ÇED sureci işletilmesi ve projenin çevresel etkilerinin analiz edilmesi gerekirken ilgili suç işlenmiştir” ifadelerini kullandı. Munzur Gözeleri’nin Alevi Kızılbaş inancında kutsal ve önemli bir yere sahip olduğunu vurgulayan Güntaş, bilimsel raporların hiçe sayılarak yapılan bu projeyi yaptırmayacaklarını belirtti.
Açıklamanın ardından çerağlar yakılarak Hızır lokması pay edildi.
Adana
Adana Dersimliler Derneği de, Munzur Gözeleri'ne yapılmak istenen Peyzaj Projesi'nin iptal edilmesi için Heykelli Park'ta basın açıklaması yaptı. Açıklamaya DAD, HDP, ESP, İHD, Halkevi ve çok sayıda kişi katıldı. Munzur Gözelerinin Alevilerin kutsal ziyaretgahı olduğuna dikkati çeken Adana Dersimliler Derneği Başkan Yardımcısı Ali Narin, projenin hukuka aykırı olduğu söyledi. Narin, "Bilimsel raporların hiçe sayılarak, yapılmaya çalışılan bu proje yaşam alanlarımıza yönelik bir yıkım projesidir. Gözeler, ziyaret alanımızdır. İnancımıza tahammülü olmayanlar orayı düzenleyemez. Halkın, kanaat önderlerinin, ekoloji hareketlerinin, demokratik kitle örgütlerinin görüşleri, rızalığı alınmadan Munzur Gözeleri'ne yapılacak herhangi bir müdahaleye izin vermeyeceğimizi belirtmek isteriz" dedi.
Mersin
Mersin Dersimliler Derneği ise, Özgür Çocuk Parkı'nda yaptıkları basın açıklamasıyla Munzur Gözeleri'ne yapılmak istenen Peyzaj Projesi'nin iptal edilmesini istedi. Açıklamaya çok sayıda siyasi parti ve sivil toplum örgütü temsilcisi destek verirken, açıklamayı Mersin Dersimliler Derneği Başkanı Hasan Tanrıkut yaptı. Projenin hukuka aykırı olup, kutsallarına saldırı yapıldığını aktaran Tanrıkut, projeden vazgeçilmesini istedi. Projenin bir yıkım projesi olarak niteleyen Tanrıkut, bu projeye izin vermeyip, mücadele edeceklerini kaydetti.
İzmir
DEDEF İzmir Şubesi, Dersim’de Peyzaj düzenlemesi adı altında Munzur gözlerinin tahrip edilmesine ilişkin basın açıklaması düzenledi. Konak Eski Sümerbank önünde yapılan açıklamaya Halkların Demokratik Partisi (HDP) İzmir İl Eşbaşkanı Kadir Baydur, İnsan Hakları Derneği (İHD) İzmir Şubesi, Yeşiller Sol Parti, Seyit Rıza'nın torunu Rüstem Polat, 78'liler Derneği ve çok sayıda kişi katıldı. “Bir dağ bir ağaç, bir nehir, bir vadi, yok edilişe direniyor. Munzur’uma dokunma” pankartının açıldığı açıklamayı Yüksel Bektaş okudu.
Munzur Gözeleri havzasının korunması için mevzuatta belirtilen tüm tedbirlerin alınması gerektiğinin altını çizen Bektaş, “Bu kapsamda Gözelere 1. derece Doğal Sit Alanı'nı olduğunu belirten tabela konulmalı, alandaki Alan Koruma Kılavuzu istihdam edilmeli, Munzur Gözeleri inançsal ritüeller icra etme dışında insan etkileşimine kapatılmalı” vurgusu yaptı. Tuvalet gibi yapıların bilimsel açıdan en uygun alana yapılması gerektiğini vurgulayan Bektaş, “Sit alanı ve koruma alanının olduğu gibi kalması doğallığının bozulmadan yapılması. Ziyaret köyü yeşil yazı ada ve koyun göllerinin atıklarının taşınarak arıtma sisteminin oluşturularak alan dışına taşınması gerekmektedir. Oluşturulmuş binanın sit alanı içerisinde bulunan metruk yapının ve benzeri yapılarının kaldırılması gerekmektedir” dedi.
