Kartal’da 21 kişinin yaşamına mal olan, 2 katı kaçak, “imar affı” başvurusunda bulunulan binanın çökmesiyle ilgili bilirkişiler tarafından hazırlanan ön inceleme raporu, binanın inşasındaki ihmalleri gözler önüne serdi. Binanın çökme nedeninin beton kalitesi olduğuna işaret edilen raporda, pek çok önlemin alınmadığı göze çarptı.
İnşaat mühendisi, makine yüksek mühendisi ve iş güvenliği uzmanının içerisinde olduğu bilirkişi heyeti tarafından hazırlanan rapor soruşturma dosyasına da dahil edildi.
Onaylanan projede 2 kat eksik
Yeşilyurt apartmanının bulunduğu yerdeki binanın yıkılarak yeniden yapılması için mülk sahibi Hikmet Yeşilyurt’un 21 Mayıs 1992 tarihinde Kartal Belediyesi İmar Şefliği’ne başvurduğu ve 17 Haziran 1992 tarihinde de “Yapı Yıkma Belgesi” alındığı belirtilen raporda, Yeşilyurt apartmanının projesinin “bodrum + zemin + 5 normal kat” şeklinde toplam 7 kat hazırlandığı ve Kartal Belediye Başkanlığı İmar Müdürlüğü tarafından 16 Ekim 1992 tarihinde onaylandığı ifade edildi.
Buna karşın 2 katı kaçak olarak inşa edilen ve tapuda 185 pafta, 12580 ada, 101 parsel sayı ile kayıtlı arsa üzerindeki, “bodrum kat + zemin kat + 7 normal katlı” olmak üzere 9 katlı binanın çökmesi sonucunda 21 kişinin hayatını kaybettiği, 14 kişinin yaralandığı belirtildi.
Çökme nedeni, deniz kumuyla yapılan betonun kalitesizliği
Binanın çökmesinin ardından 4 günü aşan kurtarma ve enkaz kaldırma çalışmaları sırasında heyetin inceleme yaparak numune topladığı ifade edilen raporda, binanın inşasında deniz kumu kullanıldığı ve kumun, ne yıkandığı ne de elendiğinin tespit edildiği üzerinde duruldu. Bu nedenle yıkılan binada midye kabuklarına rastlandığı belirtilirken, demirlerde de korozyon oluştuğu kaydedildi. Bazı demirlerin et kalınlığının 12’den 9,5’e kadar düştüğü eklendi. Ayrıca, binanın kolonlarının bazılarında güçlendirme yapıldığının görüldüğü belirtilen raporda, bunlara ilişkin bir proje olmadığı ve güçlendirmenin nasıl yapıldığının belirsiz olduğuna değinildi.
Toplanan örnekler üzerinden beton basınç dayanımı testi yapıldığı ifade edilen raporda, bu test sonuçlarına göre, 19 karot numunesinden 10’unun dayanım değerinin (16N/mm²) altında olduğu belirtildi. Çökmenin önlenebilir olduğunun altı çizilen raporda, beton kalitesinin çökmeye yol açmasıyla ilgili şöyle denildi:
“Bina inşaatı sırasında kullanılan beton kalitesinin, projede öngörülen beton sınıfını karşılamadığı, öngörülenin yaklaşık yarı dayanımında olduğu, kullanılan betonun TSE standartlarına uygun olmadığı görülmektedir. Yapı iznine göre 7 katlı olan ancak 9 katlı yapılan Yeşilyurt Apartmanı'nın çökmesinin nedeni olarak, bina inşaatı sırasında kullanılan beton kalitesinin TSE standartlarına uygun olmadığı, projede öngörülen beton sınıfı dayanımını karşılamadığı değerlendirilmiştir.”
Binanın çökmesinde “kasıt unsuru olmadığı” öne sürülen raporda; proje müellifi, teknik uygulama sorumlusu, sorumlu sürveyan, müteahhit veya yapı sahibinin yanı sıra inşaatı denetleme sorumluluğu olanların kusuru olabileceğine işaret edildi.
