Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) açıkladığı Aralık 2022 verilerine göre, bankalara olan toplam borç (bireysel ve ticari) 2022'de 2 trilyon 751 milyar liraya yükseldi. Borçlar bir yılda 963,1 milyar lira arttı.

Yayınlanan resmi verilere göre tüketici kredileri yaklaşık 1 trilyon 85 milyar liraya ulaşırken, bunun 674,8 milyar lirasını ihtiyaç kredileri oluşturdu. Kredi kartları borçları ise 452,5 milyar liraya ulaştı. Böylece bankalara olan toplam borç 1 trilyon 537 milyar lirayı buldu.

DW Türkçe'ye konuşan Tüketici Birliği Federasyonu Başkanı Avukat Mehmet Bülent Deniz, yüksek enflasyon ve özellikle gıda, iletişim, ulaşım, enerji gibi zorunlu giderlerde yaşanan anormal fiyat artışlarının, tüketiciyi yaşamak ve ayakta kalabilmek için borçlanma araçlarını kullanmak zorunda bıraktığını söyledi.

Kredi kartında iki kat artış

Önceki yıl kişilerin bankalara borcu 986,7 milyar liraydı. Tüketici kredileri 776,7 milyar lira olurken, bunun 464,7 milyar lirasını ihtiyaç kredileri oluşturuyordu. Kredi kartları borçları ise 209,9 milyar lira seviyesindeydi. Buna göre kredi kartı borçları son bir yılda iki katından fazla arttı.

Kredi kartı borcunun asgari tutarını ödeyerek veya yeniden yapılandırarak günü kurtarmaya çalışan çok büyük bir kitle olduğunu ifade eden Mehmet Bülent Deniz, Federasyon olarak yaptıkları kamuoyu araştırmasına göre tüketicilerin yüzde 33'ünün kredi kart hesap özetinin tamamını ödeyemediğini, 36 milyon kredi kartının limitinin dönem bitmeden tükendiğini, sağlık, kasap, manav, bakkal, market ve hatta semt pazarlarındaki alışverişlerin dahi kredi kartı ile yapıldığını aktarıyor.

Borçlar beş yılda üçe katlandı

Ortaya konan veriler son beş yılda borçlarda keskin bir artış yaşandığını gösteriyor. Şirketlerin ve kişilerin bankalara olan toplam borçları 2018'de 889 milyar lira seviyesindeydi. Buna göre borç miktarı beş yılda üç katına çıktı.

Tüketici kredileri ve bireysel kredi kartı borçları ise beş yılda ikiye katlandı. Aralık 2018'de toplam 504,2 milyar liralık tüketici kredisi ve bireysel kredi kartı borcu bulunuyordu.

Aynı dönemde taksitli ticari krediler ve kurumsal kredi kartı borçları da 384,8 milyar lira seviyesindeydi. Bu alanda beş yıl içerisinde üç kat artış yaşandı.

Bankalara ödenemeyen ve yasal takibe giren borçlar ise 2018'de 43,8 milyar lira seviyesindeydi. Geçen beş yılda bu alanda yaklaşık 23 milyar liralık artış yaşandı.