Anayasa Mahkemesi (AYM), Soma Katliamı ile ilgili davada verilen karara ilişkin yapılan başvuruyu reddetti. Yüksek mahkemenin ret kararında Yargıtay'ın cezasızlık yaratma amacında olmadığı, olası kastla bilinçli taksir arasındaki ayrımın ceza hukukundaki en tartışmalı konulardan biri olduğu belirtildi. 

13 Mayıs 2014'te Manisa'nın Soma ilçesinde meydana gelen ve 301 maden işçisinin katledildiği Soma Maden Katliamı dosyasında, Çağdaş Hukukçular Derneği'nin (ÇHD) Yargıtay 12. Ceza Dairesi üyelerinin değiştirilerek sanıkların cezasız bırakılmasına dair yaptığı başvuruda Anayasa Mahkemesi yaşam hakkının ihlal edilmediğine karar verdi.

ÇHD'nin açıklamasına göre, katliam sonrası başlatılan soruşturmada 8'i “olası kastla öldürme” olmak üzere toplam 51 kişi hakkında Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi'nde dava açıldı. Kovuşturma sürecinde yargılamayı son aşamaya kadar getiren mahkeme başkanının görev yeri değiştirilip, yeni atanan heyet tarafından -iddianamede isnat edilenden çok daha az cezaya karşılık gelen- bilinçli ve basit taksirle öldürme suçlarından hüküm kuruldu.

Yargıtay 12. Ceza Dairesince, Eylül 2020 tarihli kararla, gerekli tedbirleri almayan yöneticiler hakkında “olası kast” hükümlerinden karar kurulması yönünde değerlendirme yapıldı ve Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi kararı bozuldu. Yargıtay kararının uygulanmak üzere Akhisar ACM'ye gönderilmesi 3 ay bekletildi, bu esnada Yargıtay 12. Ceza Dairesinin üç üyesi görevden alınarak yerine bürokrat kökenli üyeler atandı.

ÇHD açıklamasında şu ifadelere yer verildi:

“Atamalar sonrasında Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca dairenin kararına itiraz edildi ve itiraz üzerine kararı inceleyecek heyet, yeni atanan üyelerin çoğunluğu ile kuruldu. Dosya, yüzlerce klasörden oluşmasına karşın inceleme 10 günde tamamlanarak daireye yeni atanan bürokrat kökenli üyelerin oy çokluğu ile şirket yönetim kurulu başkanının olası kast ile insan öldürme hükümlerine göre cezalandırılmasını öngören Eylül 2020 tarihli Yargıtay kararı aynı Yargıtay dairesi tarafından 2021 yılının Ocak ayında kaldırıldı.”

Anayasa Mahkemesi'nin konuya ilişkin verdiği kararla cezasızlığa ortak olduğu belirtilen açıklamada, AYM kararındaki “Bu bakımdan Yargıtay Cumhuriyet başsavcısının Cumhurbaşkanınca atanmasından ve Temyiz Dairesi heyetinde Yargıtayın ilgili kurulun aldığı karar çerçevesinde görev değişiklikleri yapılmasından hareketle Yargıtay Başsavcılığının sanıklar C.G., R.D., A.Ç. ve İ.A. için cezasızlık yaratmak amacıyla itiraz yetkisini kullandığı, Temyiz Dairesinin de aynı amaçla 18/1/2021 tarihli kararı verdiği sonucuna varılamaz...” ifadelerine dikkat çekildi.

Açıklama, şöyle devam etti:

“Siyasi iktidarın maden sermayesine 'cezasızlık' mesajı göndermek için yaptığı bu müdahale karşısında Anayasa Mahkemesinin de 'maskesi düşmüş', Yargıtay'dan bir farkının olmadığı ve sermayenin tarafında olduğu açıkça görülmüştür. İşçi katliamlarında siyasi iktidarın sermayeye kol kanat geren cezasızlık politikasına karşı ulaşabildiğimiz her alanda mücadele ettiğimiz gibi, Soma'da da tanıklığımız bakidir. Cumhuriyet tarihinin en büyük işçi katliamında da hayatın her alanında da mücadelemiz devam edecek.”