Dicle Fırat Gazeteciler Derneği (DFG) şube binasında düzenlediği basın toplantısında “2024 yılı gazetecilere yönelik hak ihlalleri raporu” kamuoyuyla paylaştı.
Rapor sunumunda şu bilgiler verildi:
“Henüz yılın ilk iki ayında gazetecilere dönük hem İzmir’de hem İstanbul’da operasyonlar gerçekleştirilerek çok sayıda meslektaşımız gözaltına alındı. Bu da bize iktidarın, 2024 yılında yargı sopasını gazetecilerin üzerinden hiç eksik etmeyeceğini gösterdi. Ve öyle de oldu. Şubat ayında İzmir’de 8 gazeteci, Nisan ayında Kürt Gazeteciler Günü’nün hemen akabinde İstanbul’da 9 gazeteci, Kasım’da sadece haber yaptıkları için ve bu haberler karşılığında telif aldıkları için çoğunluğu serbest çalışan 14 gazeteci, Aralık’ta ise Wan ve İstanbul’da meslektaşlarının katledilmesini protesto eden 41 gazeteci gözaltına alındı. Bu kapsamda 2024 yılında 118 gazeteci gözaltına alındı. Gözaltına alınan 118 gazeteciden 26’sı tutuklandı.”
Rapor sunumunun devamında şu ihlaller aktarıldı:
“*Meslektaşlarımızdan 91’i haber takibi sırasında engellenirken, 62’si kötü muameleye maruz kaldı. 47 gazetecinin saldırıya uğradığı 2024 yılında 79 meslektaşımız tehdit edildi.
*2024 yılında 74 gazeteciye soruşturma açılırken, 55 kişinin soruşturması davaya dönüştü. 442 dosyada gazeteciler yargılanırken, 67’sine toplam 149 yıl 9 ay hapis cezası verildi. İstanbul’da Cihan Bilgin ve Nazım Daştan’ın fotoğraflarını taşıdıkları için 7 gazetecinin tutuklanması ile birlikte Türkiye’de tutuklu gazeteci sayısı 43’e ulaştı.
*Etki Ajanlığı tasarısı geri çekildi ama “AKP iktidarı, tepkilerden dolayı maddenin ismini ‘Casusluk Yasası’ yaparak tekrar Meclis’e sundu. Yine meslek örgütlerinin direnci ile karşılaşan iktidar, geri adım attı.
*AKP-MHP iktidarının ifade ve düşünce özgürlüğüne saldırıları sadece Türkiye sınırları içerisinde kalmayıp gazetecilik faaliyetlerini sürdüren Kürt gazetecileri hedef almıştır. Kürtlere karşı savaşı, Federe Kürdistan’a taşıyan iktidar, Federe Kürdistan’daki ortağı KDP ile gazetecilere dönük kapsamlı bir baskı politikası uyguladı. Bu saldırıları özetlersek; 8 Temmuz’da Türkiye SİHA ile Şengal’de ÇIRA TV Muhabiri Medya Hasan, ÇIRA FM Muhabiri Mirad Mîrza ve araç sürücüsü Xelef Xidir’a saldırdı. Saldırıda Mirad Mîrza yaşamını yitirdi.11Temmuz’da KDP, Zoom Medya muhabiri Hejîn Fetah, bir kameraman ve kendilerine eşlik eden şoförü alıkoydu. Federe Kurdistan’a fotoğraf çekmek amacıyla giden Fotoğrafçı Murat Yazar, 14 Temmuz’da Zaxo’da KDP asayişi tarafından gözaltına alındı. 23 Temmuz’da Süleymaniye asayişi, Rojnews muhabiri Dêrin Rehîm’i gözaltına alarak ekipmanlarına el koydu. 23 Ağustos’ta Türkiye, Süleymaniye'nin Seyyid Sadık bölgesinde sivil bir aracı bombaladı. Bombalanan araçta bulunan gazeteciler Hêro Bahadîn ve Gülistan Tara hayatını kaybetti. Ve son olarak 19 Aralık’ta Türkiye’ye ait SİHA’lar, Kuzey ve Doğu Suriye’nin Tişrîn bölgesinde üzerinde ‘basın’ yazan bir araca saldırıda bulundu. Bu saldırıda gazeteciler Nazım Daştan ve Cihan Bilgin yaşamını yitirdi.
*Sansür politikaları, BİK, RTÜK ve mahkeme kararları ile adeta bir cezalandırma aracına dönüştü. Erişim engeli, toplatma ve program durdurma cezaları ile basın ve ifade özgürlüğü ağır bir hal aldı. Bu kapsamda 2024 yılında, 501 internet sitesi kapatılırken 5 bin 260 habere erişim engeli getirildi. Yılın son üç ayında ise toplatma kararları devreye konularak 50 gazete ve dergi için toplatma kararı verildi.
*Erişim engelinden sanal medya da nasibini aldı. Ağustos ayının ikinci gününde milyonlarca kullanıcısı olan Instagram kapatıldı. Yine Mezopotamya Ajansı, Yeni Yaşam gazetesi gibi özgür basın geleneğini temsil edilen siteler defalara erişim engeli ile karşı karşıya kaldı. 2024 yılında 1092 sanal medya içeriği erişime engellendi.”
