Batı Afrika ülkesi Burkina Faso’da 27 yıldır devlet başkanlığı koltuğunda oturan Blaise Compaore’nin yaklaşan seçimlerde yeniden adaylığını koyacağını açıklamasının ardından başlayan eylemler ayaklanmaya dönüştü. Emekçilerin parlamento binasını ateşe verdiği ülkede Compaore, hükümeti feshederek ülkede olağanüstü hal ilan etti. Polis ve asker eylemcileri yaylım ateşine tutarak en az 30 kişiyi katletti. eylemlerin önüne geçilememesi üzerine Ordu devreye girerek, yönetime el koydu.

Hükümet eylemlerin giderek şiddetini arttırması üzerine geri adım atarak sözkonusu anayasa değişikliğinin parlamentoda görüşülmesinden vazgeçtiklerini belirtti.

Parlamento ve CDP binaları ateşe verildi

Hükümetin geri adımı yozlaşmış rejime karşı büyük öfke biriktiren emekçileri sokaklardan çekmeye yetmedi. Hükümetin halka mesaj verdiği devlet televizyonu işgal edildi. İşgal eylemi sonucunda televizyon bir süre yayın yapamaz duruma geldi.

Sokaklardaki on binlerce kişiye gaz bomlarının yanı sıra TOMA ve gerçek mermilerle saldırılıyor. Bazı uluslarası ajansların servis ettiği görüntüşerde asker ve polisin yakaladıkları eylemcilere işkence yaptığı göze çarptı.

Giderek büyüyen eylemler sonucunda iktidar partisi Demokrasi ve İlerleme Kongresi Partisi'ne (CDP) ait birçok büro ve milletvekillerinin kaldığı bir otel ateşe verildi. Öte yandan emekçiler bazı bakanların evlerine de saldırılar düzenledi.

Asker katliam yaptı

Daha sonra parlamento binasını basan eylemciler binayı ateşe verirken, askerler kitlenin üzerine ateş etmeye başladı. Askerin açtığı ateş sonucunda en az onlarca kişi hayatını kaybetti.

İçlerinde Savunma Eski Bakanı Kouame Lougue’nin de bulunduğu birçok asker eylemcilerin arasına katılırken Cumhurbaşkanı Compaore'nin nerede olduğu bilinmiyor. Lougue’nin öncülüğündeki 100 kadar asker başkentteki eyleme katıldı.

Bir grup eylemci ise Compaore'nin heykelini yıkarak, tahrip etti.

OHAL ilan edildi

Başkent Uagadugu’da belediye binası da ateşe verilirken, yetkililer havalimanının kapatıldığını açıkladı. Sayısı gittikçe artan kitle ise Cumhurbaşkanlığı Sarayı’na doğru harekete geçti. Compareo ilerleyen saatlerde hükümeti feshederek olağanüstü hal ilan edildiğini duyurdu.

Muhalefet liderleri ise eylemlerin büyümesinden kaynaklı halkı ‘sukunet’e çağırdı. Muhalefet eylemlerin sivil itaatsizlik şeklinde sürdürülmesini istedi.

Ordu darbe yaptı

Compaore’nin hükümetin feshedildiğini duyurmasından saatler sonra Burkina Faso Ordusu Ulusal Meclis'in de kapatıldığını açıkladı. Gece sokağa çıkma yasağı ilan eden ordu, geçici bir yönetimin iktidarı devralacağını bildirdi. Ordu adına yapılan açıklamada şunlar ifade edildi: “Ulusal meclis feshedildi, hükümet feshedildi. Tüm taraflarla diyalog halinde olmak üzere bir geçiş komisyonu kurulacak. 12 ay içerisinde yeniden anayasal düzene geçilmesi bekleniyor.”

Afrika'nın Che'si Sankara öykünme

Eylemcilerin birçoğunun 'Afrika'nın Che Guevara'sı' olarak bilinen Thomas Sankara'nın posterleri ile sokağa çıktığı görüldü.

Compaore'nin yaptığı darbenin ardından öldürülen Sankara, 1982 yılında sosyalist ülkeleri örnek alan bir kalkınma modelini hayata geçirmeye çalışmıştı. Sankara, AIDS ve kadın hakları konusunda önemli adımlar atarak, kadın sünnetini, çok eşliliği yasaklamış ve doğum kontrolünü yaygınlaştırmaya çalışmıştı.

Compaore bir süre Sankara ile hareket etse de 1987 yılında ona karşı darbe yaptı. Sankara, darbe sırasında çıkan çatışmalarda hayatını kaybetti.

ABD ve Fransa’nın yakın müttefiki

1992’de darbeyle iktidara gelen 63 yaşındaki Blaise Compaore, görev süresini uzatmak için 1997 ve 2000’de anayasada 2 kez değişikliğe gitmişti. İktidara askeri darbe ile gelen ‘Yüzbaşı’ Compaero, ABD ve Fransa’nın yakın bir müttefiki olarak biliniyor. Compaero, Batı Afrika'da İslamcı militanlara karşı askeri operasyonlarda Burkina Faso'nun üs olarak kullanılmasına izin vermişti.

Compaero’nun iktidarını devam ettirmek için yapmak istediği değişikliğin ülkede büyük gerilim yaratması emperyalistleri de tedirginliğe itti. Gösterilerin işbirlikçi rejimi sarsması üzerine Fransa, Avrupa Birliği ve ABD, Compaore'ye planladığı anayasa değişikliğinden vazgeçmesini, değişikliğin ‘istikrar’ı bozabileceği uyarısında bulundu.

Reuters ajansı, Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande’ın Compaore’ye ‘uluslararası kuruluşlarda bir iş bulma taahhüdü içeren’ bir mektubu ele geçirmişti. Compaore devlet başkanı seçilmemesi durumunda özellikle Sankara’nın öldürülmesinde payı olduğu iddialarıyla yargı karşısına çıkmaktan endişe ediyor.