Gençlik ve Spor Bakanlığı'na bağlı yurtlarda, son zamanlarda yapılan "geri dönüşüm" propagandasına üzerine, bu yurtlardan birinde kalan bir öğrenci olarak, bu propagandanın perde gerisindekileri birkaç örnekle anlatmak istiyorum.
Kaldığım yurtta eğitim-öğretim yılının başında "geri dönüşüm" propagandasıyla hayata geçirilen ilk uygulamayla başlamak istiyorum. Yemekhanede kullanılan tek kullanımlık karton bardakların kaldırılıp yerine cam bardakların getirilmesi, bu sözde "geri dönüşüm" propagandasının hayata geçirilen ilk uygulaması oldu. Güya atık azaltımını sağlamak amacıyla karton bardak kullanımının kaldırıldığı söylendi yurt yönetimi tarafından. Bu tabii ki tek kullanımlık atıkların azaltımı için önemli bir adım. Ancak buradaki karar hiç de zannettiğiniz kadar masum değil. Karton bardaklara alternatif olarak zorunlu kılınan cam bardaklar için kullanım başına 3 lira depozito istendi. Bugüne kadar yemekhanede kullanılan tabak, çatal, kaşık ve benzeri gibi yemekhanenin öğrencilere yemek hizmeti sunabilmesi için zorunlu olan araç-gereçlere neden depozito alınmadı da şimdi cam bardaklardan alınıyor? Öğrencilerin kullanımı için ücretsiz olarak temin edilmesi gereken araç-gereçlerden biri olan bardaklar için “depozito” adı altında para alınması, atığı azaltmak amacının aslında hiç de bize karşı savundukları gibi olmadığını yeterince açık bir şekilde ortaya koyuyor. Şu an yurtta bardaklar için depozito alımı söz konusu değil. Öğrencilerin tepkisi üzerine yönetim geri adım atarak bu uygulamayı kaldırdı.
Bir diğer uygulama geri dönüşüm için katlara konulan atık ayırma kutuları. Bu kutular sözde öğrencilerin atıklarını kâğıt, plastik, cam ve benzeri şeklinde ayırması için var. Bize atıkları türlerine göre ayırıp çöpe atmamızı devamlı olarak öğütleyen yurt yönetimi, ayrıştırılan atıkların tekrar birbirine karıştırılarak yurdun yakınındaki çöp konteynerlerine atılmasına ses çıkarmıyor. Her gün, bu atık kutuları katlarda çalışan personeller tarafından birbirine karıştırılarak civarda oturan semt sakinlerinin de kullandığı ortak çöp konteynerlerine boşaltıyor.
Ve son olarak, Dünya Çevre Günü’nde yurt yönetimi tarafından düzenlenen bir etkinlikten bahsetmek istiyorum. Dünya Çevre Günü nedeniyle "Atığını dönüştür, geleceğine sahip çık!" sloganıyla Gülhane Parkı'nda bir yürüyüş düzenlendi. Yukarıda verdiğim iki çarpıcı örnekten de anlayacağınız üzere düzenlenen bu etkinlik de diğer uygulamalar gibi içi boştur.
Bize her fırsatta geri dönüşümün önemli olduğunu, bunun üzerinde hassasiyetle durulması gerektiğini söyleyen yurt yönetiminin, Türkiye'nin Avrupa ve diğer ülkelerden çöp ithal ettiğini bilmediğini zannetmeyin. Ya da Dünya Çevre Günü’nde sözde doğaya karşı olan hassasiyetlerini dile getirmek için yaptıkları yürüyüşle ormanların yakılarak ranta açılmaya çalışıldığını bilmediğini... Biliyorlar ve öğrencilerin bilinçlerini bulandırmak için bunları kişisel sorunlarmış gibi lanse etmeye çalışıyorlar. Doğanın azgınca talan edilmesine göz yumarken bizim pet şişesini geri dönüşüm kutularına atmamıza öğütlüyorlar. Sermaye devleti rant uğruna yıllardır ormanları habitatıyla birlikte yok ediyor.
Bu sorunun bir de dünya çapındaki boyutları var. Her yıl yüz binlerce atık denizlere, okyanuslara ve ormanlara atılıyor. Ya da yoksul ülkelere para karşılığı satılıyor. Daha geçen günlerde Avrupa'dan gelen çöplerin Adana'daki bir ormanlık alana dökülmesi haberi gündem olmuştu. Bu sadece medyaya yansımış küçük bir örnek. Bunun gibi medyaya yansımamış olan onlarca örnek var.
Canlı türlerinin yaşamını tehdit eden ve hatta bilfiil yok eden bu sistem yıkılmadığı müddetçe sadece biz değil ekosistemindeki tüm canlılar da yok olmaya mahkûm. Burada bizlere düşen görev canlı yaşamını tehdit ve yok eden bu düzeni yıkmak, yarınları bilinçli bir temelde inşa etmektir.
İstanbul'dan bir DGB'li
