“İlk kadın işçi şair”, “İlk sosyalist kadın şair” olarak anılan Yaşar Nezihe'nin "1 Mayıs için" şiirini okurlarımıza sunuyoruz.

Ey işçi...

Bugün hür yaşamak hakkı seninken
Patronlar o hakkı senin almışlar elinden.

Sa’yınla edersin de “tufeyli”leri zengin
Kalbinde niçin yok ona karşı yine bir kin?

Rahat yaşıyor, işçi onun emrine münkâd;
Lakin seni fakr etmede günden güne berbâd.

Zenginlere pay verme, yazıktır emeğinden.
Azm et de esaret bağı kopsun bileğinden.

Sen boynunu kaldır ki onun boynu bükülsün.
Bir parça da evlatlarının çehresi gülsün.

Ey işçi...
Mayıs birde bu birleşme gününde
Bişüphe bugün kalmadı bir mani önünde...

Baştanbaşa işte koca dünya hareketsiz;
Yıllarca bu birlikte devam eyleyiniz siz.

Patron da fakir işçilerin kadrini bilsin
Ta’zim ile, hürmetle sana başlar eğilsin.

Dün sen çalışırken bu cihan böyle değildi.
Bak fabrikalar uykuya dalmış gibi şimdi.

Herkes yaya kaldı, ne tren var, ne tramvay
Sen bunları hep kendin için şan-ü şeref say.

Birgün bırakınca işi halk şaşkına döndü
Ses kalmadı, her velvele bir mum gibi söndü.

Sayende saadetlere mazhar beşeriyet;
Sen olmasan etmezdi teali medeniyet

Boynundan esaret bağını parçala, kes, at!
Kuvvettedir hak, hakkını haksızlara anlat.

Yaşar Nezihe Bükülmez

(Aydınlık, Bütün Dünya İşçileri Birleşiniz!,
Sayı:15, Mayıs 1339/1923)

Yaşar Nezihe Bükülmez 1882 yılında İstanbul’da dünyaya gelir. Küçük yaşlardan ölümüne kadar zorlu yaşam koşullarıyla mücadele etmek zorunda kalır. Kendi çabasıyla çok sınırlı bir eğitim almasına rağmen okumaya büyük bir ilgi duyar ve şiirler kaleme alır.

1913’de ilk şiir kitabını yayınlar ve Kadınlar Dünyası dergisine düzenli olarak yazar.

1923 yılında Mürettipler Cemiyeti ile gazete sahipleri arasındaki anlaşmazlık üzerine işçiler greve gider. Bu greve destek vermek üzere Yaşar Nezihe, “Gazete sahiplerine” başlıklı bir şiir yazar.

Aydınlık’ta şiir yazması, Amele Cemiyeti’ne üye olması ve grevlere destek vermesi nedeniyle 1925 yılında komünistlik suçlamasıyla gözaltına alınır.

“İlk kadın işçi şair”, “İlk sosyalist kadın şair” olarak anılan Yaşar Nezihe, 1971 yılında yaşamını yitirir.